Barbara de Smedt beantwoordt vreemde vragen

Wat maakt je kwaad?
O jee, veel dingen helaas ;) Onrecht tegen mens en dier, agressie in het algemeen maar vooral in het verkeer, mensen die gemaakte afspraken niet nakomen, hypocrisie,… Moet ik nog verdergaan?

Geloof jij in toeval?
Nee, ik ben zo’n 'die hard' die altijd denkt dat alles met een reden gebeurt. Ook de minder leuke dingen. Ik ga steeds op zoek naar de betekenis van de dingen die ik meemaak. Of die er ook echt is, doet er eigenlijk niet toe. Voor mij helpt het om met het leven om te gaan.

Welk nummer doet pijn aan je oren?
Ik ben nogal tolerant, maar hardcore house zou ik wel uit zetten denk ik.

Welk nummer blère je altijd zo hard mogelijk mee?
In de auto: élk nummer, maar als ik moet kiezen uit wat zoal op de radio gespeeld wordt, dan ‘Relax' van Mika of' Somebody I Used to Know' van Gotye.

Met welk bekende persoon zou jij wel een avondje willen gaan stappen?
Joaquin Phoenix (Joker): fantastische acteur én vegan én durft emoties te tonen. Topkerel.

Waarvan word jij super-enthousiast?
Van iemand die gepassioneerd praat over iets wat hem drijft. Dat is zo mooi...

Speel je wel eens vals in spelletjes?
Nee, daar ben ik veel te doorzichtig voor. Ik verlies ook meestal.

Welk beroep zou je nooit kunnen uitoefenen?
Onderwijzer: wat een geduld hebben die mensen! Ik zou het niet kunnen opbrengen. Respect.

Wanneer heb je voor het laatst gedanst?
Van deze vraag word ik stil. Ik dans zo graag en toch kan ik het me niet herinneren. Auch.

Kan jij tolerant zijn voor intolerante mensen?
Haha, oeps strikvraag. Nee, dus dan ben ik ook zo’n intolerant mens zeker?

Word je liever aangevallen door een hond of een zwerm bijen?
O God, wat een vraag!! Bijen ben ik niet zo bang van, wespen daarentegen! Ik ben eens in een wespennest gelopen en heb daar meerdere steken aan overgehouden. Dat heb ik wel overleefd, dus nu twijfel ik toch… zo’n hond die aanvalt lijkt me ongelofelijk traumatisch.

Welke film vond je verschrikkelijk?
Geen enkele die ik me kan herinneren. Wanneer ik een film niet goed vind zet ik iets anders op. Doe ik met boeken trouwens ook.

Welke film kan jij wel duizendmaal zien?
Sorry, not sorry: The Notebook

Wat bestel je bij McDonald’s?
Niets, tenzij het ergens in het buitenland mijn enige optie is om eten te vinden. Dan zou ik vermoedelijk frietjes en een slaatje bestellen. Hamburgers eet ik niet.

Welke foto staat er als achtergrond op je tablet/laptop?
Een standaard ding van Apple. Vroeger vond ik dat erg belangrijk en visualiseerde  ik mijn doelen door er overal afbeeldingen van rondom mij te plaatsen. Tegenwoordig heb ik dat niet meer nodig om gefocust te zijn. En de mensen/dieren die ik graag zie, zie ik dagelijks ‘for real’. Behalve mijn zoon die in België achterbleef, maar die zou het denk ik zeer ‘akward’ vinden moest ik zijn foto op mijn scherm hebben :D

Als je nog maar 1 boek zou mogen lezen, welk zou je dan nemen?
Eentje dat ik al gelezen heb? Toen ik een tiener was las ik 'The Garden of Eden' van Hemingway en ik herinner me dat ik daarvan erg onder de indruk was. Die wil ik heel graag nog eens opnieuw lezen om te kijken of dat nog steeds zo is.

Wat zou je eten als laatste avondmaal?
Pizza :) ook als laatste ontbijt en laatste lunch, trouwens. Wel echt lekkere pizza he! Met een dunne krokante korst en verse tomatensaus, mmmm.

Wat staat op de eerste plaats op je bucketlist?
‘een boek schrijven’ - ow! Ja, dat is bij deze dus gebeurd met Blauw. Wacht… solo een boek schrijven! (note:dat gaat in het najaar gebeuren).

Welk dier omschrijft jouw persoonlijkheid?
Ik ben een kat, zonder twijfel. Vraag maar aan mijn hond.

Wie zou de hoofdrol in de verfilming van jouw boek moeten spelen?
Dat zou dus Olivia zijn in Blauw. Geloof het of niet, daar hebben Joke en ik al gesprekken over gehad en we hadden daar beiden een heel ander beeld van. Grappig! Maar eerlijk, ik vind dat erg moeilijk. Het zou een melancholische rol zijn… Misschien een Laura Dern in haar jonge jaren? Of Cate Blanchet? Eigenlijk wil ik wel graag weten hoe de lezers Olivia voor zich zien...

Rummikub, kort verhaal door Marja West

Rummikub

‘Je moet een joker vervangen, je mag hem niet losmaken uit het spel.’ Vanonder twee fanatiek vertrokken wenkbrauwen werd ik aangekeken door Harry, mijn buurman.

Die regel kende ik niet. Nu kende ik geen enkele Rummikubregel; een gebrek aan kennis die ik decennialang met trots had gedragen. Maar op 31 december 2016 om dertien minuten over negen werd ik wijzer gemaakt dan ik wilde. We waren halverwege de vijfde partij toen ik dus plots gekend werd in het bestaan van deze regel.

‘Kijk.’

Alsof ik om een uitleg had gevraagd.

‘Hij ligt voor een tien en alleen daarvoor mag je hem inruilen. Je kunt niet aan het begin van de rij iets toevoegen om dan de joker weg te pakken.’

Ooit speelde ik jarenlang verplicht patience op zondagmiddag, met mijn schoonmoeder. Telkens als ik dreigde te winnen, wijzigde zij de spelregels. De allerlaatste partij verloor ze. Inmiddels is ze overleden. Een nostalgisch gevoel kroop omhoog. Het was zestien minuten over negen en er stonden nog acht stenen op mijn plankje. Ik ging aan de slag met de setjes die op tafel lagen.

‘Je moet wel onthouden hoe alles lag, voor als het niet lukt.’ Harry’s duim veegde poedersuiker uit zijn mondhoek.

De houtkachel knetterde.

Het was achttien minuten over negen.

Voor mij stond een schaal koud geworden oliebollen van bedenkelijke kwaliteit. De poedersuiker had zich tot een glazuurlaag ontwikkeld en onder de bollen vormde zich een plasje vet van dezelfde kleur als het eikenhouten dressoir dat de woonkamer domineerde. Stoïcijns ging ik verder met spelen.

‘Weet je zeker dat je iets kwijt kunt?’

Spuit elf naast mij ging zich er ook mee bemoeien. Harry noemt haar Hondje, ik meestal Buuv en zij stelt zich doorgaans voor als: Tien. Tiny is zo ouderwets, vond Tien.

Ik knikte. ‘Vast.’

Na drie minuten stond er nog één steen op mijn plankje. Nog voordat ik goed en wel een tweede blik op de tafel had kunnen werpen om te zien of ik ook die nog ergens aan kon schuiven, legde Harry triomfantelijk zijn laatste neer.

‘Uit.’ Zijn wenkbrauwen ontspanden zich. Genoegzaam klemde hij twee handen om de tafelrand en kantelde vervolgens zijn stoel op twee poten. ‘Nog een potje?’

Voordat ik antwoord kon geven draaide Buuv de Rummikubsteentjes om. Harry greep een koude bol van de schaal. Als hij hem door de kamer zou keilen, kostte het ongetwijfeld een van zijn dubbele ramen, maar Harry gooide hem niet door de kamer, hij stak hem tussen zijn tanden en begon luid smakkend te kauwen op de taaie massa terwijl hij zei: ‘Gezellig hè.’

De klok sloeg half tien.

Met kordate hand schoof Buuv veertien steentjes mijn richting op. Terwijl ik ze lijdzaam op het plankje plaatste vroeg ze: ‘Koffie? Of liever wat sterkers?’

Ik ging maar voor het laatste. Dat zou de scherpe randjes van de avond afvijlen.

Waarom zat ik hier eigenlijk te Rummikuppen? Afgelopen week beklaagde ik mijzelf nog. Oudejaarsavond moest een mens niet alléén hoeven doorbrengen. Het was fout gegaan toen ik hardop begon te klagen tegen Buuv en nu zat ik dus hier een liefdadigheidsproject te zijn; normaal kwamen wij niet verder dan “Goedemiddag, lekker weertje hè”, maar vanavond had ik asiel gekregen, omdat het de laatste avond van 2016 was.

Harry schroefde de dop van een fles rode wijn, terwijl Buuv pinda’s in een bakje liet glijden. “Dat haalt het zure uit de wijn”, zei Kees van Kooten ooit, als ik het goed onthouden heb. Er werd een vol glas mijn richting opgeschoven.

‘Nou, proost dan maar.’ Harry hief het zijne omhoog en nam een stevige slok die gevolgd werd door een fikse hand pinda’s. Dat beloofde niet veel goeds.

‘Ik doe de hele avond met zo’n glas,’ zei Buuv terwijl ze die van haar tegen de mijne tikte. ‘Het is de overgang, hè.’ Ik kreeg een vette knipoog. Stilletjes bad ik dat het bij deze informatie zou blijven.

Het was zes over halftien.

Harry mocht beginnen want Harry had gewonnen.

We gingen tot de vijfhonderd, hadden ze gezegd.

Een mens kan niet zo eenzaam zijn dat drieënhalf uur Rummikub met de buren beter is dan oudejaarsavond in je eentje uitzitten voor de televisie. Tegen tienen ontstond er dan ook een plan in mijn hoofd. De punten die ik op mijn plankje overhield gingen naar de winnaar. Zo waren de spelregels, volgens Harry. 

Zuchtend staarde ik naar de achtendertig stenen die mijn plank én de tafel daarvoor vulden.

‘Kun je nu nog niet uit?’ Buuvs stem klonk argwanend.

Om haar gunstig te stemmen pakte ik zo’n tennisbalbol van de schaal en nam er een hap van. ‘Lekker!’ Ik hoopte dat mijn stem overtuigend genoeg klonk. ‘Jij bent, Harry.’

Het was elf minuten over tien.

Het probleem van steentjes vasthouden is dat uiteindelijk het hele spel blokkeert en dat dreigde te gebeuren. Schouderophalend pakte Harry een nieuwe steen.

‘Ik kan niks,’ zei hij nog ten overvloede.

Ook Tien greep een nieuwe van de stapel en nét wilde ik dan toch maar wat op tafel leggen om in ieder geval “de loop” erin te houden toen Buuv haar nek strekte zodat ze op mijn plankje kon kijken. Met een snelle beweging griste ze zo’n zesentwintig steentjes er vanaf en legde die op tafel.

‘Zo,’ haar stem klonk triomfantelijk. ‘Het is de wijn zeker?’ Haar hand bleef rusten op mijn arm.

Ik knikte braaf.

Harry schoof wat met de setjes die op tafel lagen en riep vervolgens: ‘Uit!’

‘Ze heeft nog maar eenendertig punten over, Har,’ riep Tien te luid. De man zat recht tegenover haar aan tafel. ‘Het is maar goed dat ik je heb geholpen, anders had hij er zo een paar honderd punten bijgekregen met die drie jokers die jij op dat plankje had staan.’

Nou, inderdaad! Fijn Tien!

‘Wijntje?’

Nog voor ik kon antwoorden stroomde het rode vocht mijn glas al in. Harry schonk voor zichzelf eveneens een bel vol terwijl Tien opnieuw de steentjes keerde.

De klok sloeg half elf.

Er zijn van die momenten waarop je achteraf beseft dat je op een kruispunt in je leven stond. Toen mijn nu ex-echtgenoot zichzelf plots hele avonden in zijn kantoor opsloot en ik op een dag meende zijn harde schrijf aan een grondig onderzoek te moeten onderwerpen; dat was zo’n kruispunt. Inmiddels is hij verloofd met de Thaise die hij op Tinder had leren kennen. Of die keer dat Sandra van mijn werk voor de zoveelste keer aan mij refereerde als ‘haar collegaatje’. Beide keren was ik er met een waarschuwing vanaf gekomen “wegens verzachtende omstandigheden”. Crime passionnel, noemen de Fransen het. Dat vind ik veel zachter klinken, bijna weemoedig.

‘Wel blijven opletten,’  hoorde ik Harry bulderen die net de houtkachel had bijgevuld met voorraad vanbuiten. De sneeuw had hij er in de woonkamer af staan schudden, waardoor er een plasje op hun plavuizen lag.

Pas toen viel het mij op dat Buuv haar stoel dichter bij mij had geschoven zodat ze permanent mee kon gluren op mijn plankje. Ik wierp een blik op de stenen en pakte toen een nieuwe van de stapel.

‘Ga je weer verzamelen, meid,’ zei Harry terwijl hij twee setjes op tafel legde om daarna in zijn handen te wrijven terwijl hij ‘Zo, dat heeft Harry weer mooi geflikt,’ zei.

Tien kwam half overeind en begon omstandig haar eigen plank te legen. Harry greep de laatste oliebol van de schaal. Een treurig plasje oude olie bleef liggen, er dreven wat klonters suiker in.

‘Zal ik er nog een paar warm maken?’ Buuv stond direct op, alsof de vraag retorische bedoeld was.

‘Nou?’ Harry keek mij verwachtingsvol aan terwijl hij met zijn hoofd naar mijn plankje knikte.

Met tegenzin legde ik wat neer. Niet te veel. Voldoende om uit te mogen komen, voldoende om het spel niet dood te leggen en voldoende om Buuv tevreden te houden. Maar vooral voldoende om Harry met sneltreinvaart naar de vijfhonderd punten te duwen. Misschien konden we daarna nog even naar Claudia de Breijs oudejaarsconference kijken.

Buuv stond in de keuken te schutteren met oliebollen. Voorzichtig duwde ik haar stoel met mijn voet een beetje weg.

‘Kijk.’ Blij schoof Harry een vierde dertien tegen het rijtje dat ik zojuist had uitgelegd.

Het was negen minuten voor elf.

De magnetron zei “ping” en Buuv schoof met een warm bord bollen weer aan tafel. Haar Harry griste er onmiddellijk eentje van de schaal af en zette zijn tanden erin. Terwijl hij omstandig kauwde vielen er stukjes oliebol tussen zijn lippen vandaan. Ik schoof mijn plankje zo opzij dat Buuv niet meer kon meekijken tenzij ze opstond en aan mijn andere kant ging staan.

Toen het mijn beurt was, pakte ik gedachteloos een steentje van de stapel dichte steentjes en legde die al even gedachteloos voor mijn volle plankje op tafel.

‘Ja, kijk, dat geloof ik nou dus niet,’ begon Buuv.

Ze trok mijn plankje naar zich toe. De stenen vielen eraf. Met vlugge vingers legde ze opnieuw mijn verzameling op tafel. Haar in een legging gestoken been drukte ze tegen het mijne.

‘Nou jij weer, Har,’ zei Buuv terwijl ze mijn plankje met slechts vijf resterende Rummikubstenen weer voor mijn neus plaatste.

De klok sloeg elf uur.

‘Uit,’ zei Harry.

Opnieuw werden de stenen gekeerd en mijn hersenen maakten kortsluiting. Op dat moment had ik van alles kunnen doen. Ik had op kunnen staan, een hoofdpijn kunnen veinzen of desnoods een opvlieger, om maar eens bij Tiens problemen aan te sluiten. Maar ik deed niets.

‘Gezellig zo, toch?’  vroeg Harry. ‘Beter dan alleen thuiszitten!’ Onder de tafel kroop zijn voet langs mijn kuit omhoog. Even dacht ik dat het stel een kat had totdat ik beneden mij Harry’s geruite sok richting mijn kruis zag gaan. Geschrokken schoof ik met mijn stoel achteruit.

‘O, is het weer zover?’ zei Tien. ‘Ophouden, Har. Niet iedereen is daarvan gediend. Wij zijn swingers moet je weten.’ Dat laatste was voor mij bedoeld en precies het soort informatie dat ik niet wilde krijgen en eerlijk gezegd, ik kon mij er ook geen voorstelling van maken. Harry’s in geruite sokken gestoken voeten met daarboven zijn melkwitte behaarde benen waren net zo sexy als de teckel van de andere buren en Tien d’r legging riep allerlei gedachten in mij op, maar geen daarvan had ook maar iets erotisch.

‘Hier.’

Veertien omgekeerde steentjes werden mijn richting opgeschoven. Zonder het te vragen schonk Harry mijn glas nog een keer vol.

‘Even dollen kan toch geen kwaad,’ zei hij met een knipoog.

Wat deed ik hier?

Het was zestien minuten over elf.

Kakelend zetten mijn buren hun steentjes weer op de plank, lethargisch keek ik naar de mijne. Ze zouden toch niet serieus tot twaalven willen Rummikuppen?

Ongevraagd plaatste Buuv onze plankjes tegen elkaar, alsof we verkering hadden. ‘Ik kijk wel met je mee.’ Dat was haar enige opmerking erover.

‘Nog honderdtachtig puntjes en dan is ome Harry klaar!’ Handenwrijvend  keek hij mij aan.

Dat moet toch in één partij te doen zijn, dacht ik. Dan lig ik nog voor twaalven tussen de warme dekens.

‘En krijg nou tieten!’ Harry legde onmiddellijk twee setjes neer. ‘Ik zit hier heel alleen kerstfeest te vieren…’ Zong hij luidkeels.

‘Wij spelen samen,’ zei Buuv tegen me terwijl ze van alles neerlegde.

Het was twee minuten voor half twaalf en ineens was ik er klaar mee. Niets in mijn lijf was bereid 2017 te starten na een avond Rummikuppen met Harry en Tien. Abrupt stond ik op.

‘Ik moet frisse lucht hebben.’ Rap beende ik de kamer uit. Dan maar een burenruzie, maar ik ging naar huis. Eenmaal buiten constateerde ik dat mijn jas nog aan de kapstok hing, met de huissleutel in de binnenzak. Zuchtend keerde ik me om en botste tegen Harry aan die me achterna was gekomen. Hij duwde twee blokken besneeuwd hout in mijn handen.

‘Help eens even.’ Zelf bukte hij om nog meer van de stapel te pakken en ik staarde in de gleuf tussen zijn billen waaruit licht krullende, bruine haartjes tevoorschijn kwamen. De buitenverlichting van “Har” en “Tien” loog er niet om. Terwijl Harry zijn armen vulde, ontwaarde ik onder de overkapping een kettingzaag.

‘Hup, naar binnen.’

Mijn buurman gaf me een zacht knietje tegen mijn billen, zonder morren volgde ik zijn orders. Waarom eigenlijk?

De klok op de schoorsteenmantel sloeg half twaalf. In de verte hoorde ik vuurwerk knallen. Er hing kruitdamp in de lucht.

Eenmaal binnen leegde ik mijn handen, net als Harry die onmiddellijk de kachel vulde met de nieuwe voorraad. Buuv had alle steentjes alweer klaarliggen en verdeeld in drie keer veertien en een stapeltje om vanaf te pakken als je niets kon uitleggen.

‘Harry gaat winnen!’ zei Harry en hij legde een rijtje van vier op tafel.

Waarom sprak die man constant in de derde persoon enkelvoud over zichzelf?

‘Ik stop ermee,’ zei ik.

‘Net nu Harry op winst staat? Dat dacht ik niet. Kom op Tien, jij bent.’ Ook Buuv legde uit.

Ik kwam overeind.

‘Zitten.’ Tien trok me aan mijn onderarm de stoel weer in. ’Hij heeft gelijk, het is niet netjes om halverwege een spelletje weg te lopen. Kun je uit?’

Voor mij zag ik geen plankje met Rummikubsteentjes staan. Nee, voor mij zag ik een kettingzaag met een laagje sneeuw erop liggen. Achter in een overmatig verlichte tuin. In de verte hoorde ik vuurwerkgeknal aanzwellen en ik stond op.

‘Maar ik moet even naar de wc,’ zei ik rustig.

‘Ja, dat moet je zelf doen.’ Buuv schoof mijn plankje wat meer in haar zicht en ging aan de slag.

Terwijl ik de wc passeerde en naar buiten liep, bad ik dat drie-en-een-half-uur verplicht Rummikuppen ook verzachtende omstandigheden zouden zijn voor het Openbaar Ministerie.

Over drieëntwintig minuten was het 2017.