De jaarwisseling door Jack

De jaarwisseling, dat is terugkijken. Dus neem ik je mee naar 1992. In dat jaar verscheen Radio Heartbeat. Het boek gaat over een radiostation, Radio Heartbeat, en heeft veel verwijzingen naar de muziek en andere populaire cultuur. Ik zou het boek hier niet hebben genoemd, ware het niet dat het tevens een thriller is, geschreven door Bert Hiddema. Het is voor zover ik me kan herinneren de eerste thriller die ik zelf kocht.

Ik lees Radio Heartbeat graag terug, door de vele verwijzingen naar de populaire cultuur van toen heeft dat iets nostalgisch. Volgens mij zit er een verwijzing in naar Twin Peaks, al zal ik het nog eens moeten herlezen om dat te controleren. Maar goed, zo is het met veel thrillers: ze verwijzen vaak naar actuele zaken om het "herkenbaarder" te maken, maar als je ze dan jaren later gaat lezen, krijg je het gevoel van "Oh ja, toen was dat zo, dat klopt, ja, helemaal vergeten." Het maakt dat de boeken van voor je tijd ook wat oubollig zijn, zo "van horen zeggen", ja, opoe vertelde daar weleens over dat het zo was.

Maar waar ik heen wilde, is dat ik geen "beste thrillers van 2017"-lijst heb of zoiets, omdat ik zelden nieuw verschenen boeken koop. In 2017 heb ik wel thrillers gelezen, maar die zijn voor zover ik weet niet in 2017 verschenen. Dat maakt mij verder ook niet uit, de kwaliteit van het boek gaat er niet op achteruit als je ze wat later leest. Sterker nog, het is net goede wijn: door dat patina van nostalgie worden ze net iets lekkerder.

Het heeft voor mij ook een praktische kant: oudere boeken kun je veel goedkoper krijgen. Van gratis als e-boekaanbieding van de ANWB bij Bookchoice tot in de uitverkoop, bij de beschadigde winkeldochters, in de ramsj, tweedehands her en der, of via minibibliotheken, dan wel de Openbare Bibliotheek. Soms koop ik een serie nieuw in een omnibus-pocket-versie, dat is ook veel goedkoper dan losse softcovers.

Door oude boeken te lezen kan ik dus veel meer boeken lezen dan wanneer ik mijn budget alleen zou besteden aan boeken die kakelvers op de planken verschijnen. Dan loop ik achter als het gaat om nu actuele thrillers, maar dat is voor mij als lezer niet erg.

Dat is wel sneu voor de schrijvers, want hun volgende boek is ook afhankelijk van de verkoop van het vorige. Sommige series stoppen gewoon omdat een boek niet goed verkoopt. Een van de redenen waarom het niet goed verkoopt, kan piraterij zijn: illegale verspreiding van e-boeken. Maar misschien ook wel door mensen als ik die wachten tot de prijs meer in overeenstemming is met het budget. Wat dat betreft is de boekenmarkt heel agressief geworden: als een boek in de eerste drie maanden na publicatie niet goed verkoopt, is het geflopt. Zelfs als blijkt dat de verkopen in de maanden of zelfs jaren daarna gewoonlijk groter is dan in die eerste drie maanden (dat wordt de long tail genoemd). En dus doet iedereen keihard zijn best om in die eerste drie maanden vooraan te staan en overal te liggen zodat er verkocht wordt. Je volgende boek kan er immers vanaf hangen.

Voor de bibliotheek geldt iets anders: de bibliotheek koopt die boeken gewoon èn ze dragen leengeld af aan LIRA, die op zijn beurt het geld aan de betreffende auteurs geeft (in België werkt dit iets anders had ik begrepen). Vandaar mijn Facebook-oproep eerder: als je een bibliotheekabonnement hebt voor onbeperkt lenen (zonder leengeld per boek), neem dan altijd het maximumaantal boeken mee naar huis, bij voorkeur natuurlijk van Nederlandstalige auteurs. Van elk boek dat je leent gaat immers geld naar de auteur, of je dat boek nu leest of niet. En daar maakt het ook niet uit of het oude of nieuwe boeken zijn, maar de schrijver profiteert er het meeste van als hij of zij nog leeft.

Vanaf 12 augustus 2017 heb ik nog maar heel weinig gelezen. Dat komt omdat ik druk bezig was met een thriller, en inmiddels is de eerste versie (zo'n 130.000 woorden) af. Twee alfalezers zijn er inmiddels doorheen gegaan, en ze waren enthousiast, hoewel de tekst nog moet worden bijgevijld. Dat kan ik mooi in het komende jaar doen, want naast mooie dingen (eerste prijs bij Edge Zero, tweede bij Fantastels, derde bij Trek Sagae, allemaal wedstrijden in het genre van horror, sciencefiction en fantasy) waren er ook minder leuke dingen, zoals mijn ontslag vlak voor de kerstdagen, wegens reorganisatie. Maar door het sociaal plan kan ik me de komende maanden helemaal op het schrijven storten. En op lezen. En solliciteren, maar daar heb ik minder zin in.

Ik weet dat er veel Thrillerlezers! zijn die met smart wachten op nieuwe boeken en dat al bekend is welke schrijvers een nieuw boek zullen publiceren in 2018. Ik ben gewoonlijk niet zo'n lezer die vol verwachting uitkijkt naar bepaalde boeken, ik kijk wel wat er op mijn pad komt. Er worden immers meer dan genoeg thrillers gepubliceerd, om van het aanbod aan andere boeken maar te zwijgen. Er ligt nog zoveel van vroeger om te ontdekken! Bovendien lees ik bij voorkeur geen series, want dan krijg je dat effect dat je heel erg uitkijkt naar het volgende deel, en dat komt soms niet, of later dan aangekondigd, en daar baal ik dan van (een van de redenen om te besluiten dat mijn thriller geen deel in een reeks zal zijn, maar een standalone). Dat is helemaal vervelend als de auteur is overleden. Dus laten we hopen dat de auteurs van onze favoriete reeksen ook in 2018 in leven blijven en er slechts papieren slachtoffers vallen.