Ze stinken...
Ik ben gek op boeken. Meer in het bijzonder op elektronische of E-boeken, zoals ’t trouwe lezertjes inmiddels wel zal zijn opgevallen. Neemt niet weg dat ik ook van papieren boeken houd. Het enige wat ik op dit type boeken tegen heb is dat ze stinken. Nou ja, stinken... Laat ik zeggen dat ze mijn gevoelig reukorgaan teisteren met een onaangename geur.
De bron van dit ongemak is de lijm waarmee de bladerbundel van een paperback in de rug bij elkaar wordt gehouden. Daar komt een viezig chemisch luchtje vanaf waar ik me al lezend steeds meer aan stoor. Het gevolg is dat mijn concentratie eronder gaat lijden en ik het boek dichtklap en geërgerd van me af smijt.
Uit gebonden boeken stijgt ook een geurtje op maar dat is heel anders dan dat van paperbacks. Deze boekengeur is veel minder irritant. Ik weet niet of ik de enige ben maar als ik een nostalgisch boek lees, heb ik altijd de neiging om mijn neus diep in het geopende boek te steken en dan de lucht zo diep mogelijk op te snuiven. De geur doet dan iets wonderlijks. Ik krijg dan herinneringen aan vroeger toen geluk nog heel gewoon was. Allerlei jeugdherinneringen buitelen over elkaar heen en komen aan het oppervlak, soms zó erg dat ik dan verbaasd uitroep: ‘Gut! Dat ik me dat nog herinner...!’
Een psycholoog heeft me uitgelegd hoe dat komt.
De geur die vanuit gebrocheerde boeken opstijgt bevat moleculen die via het reukorgaan de hersenen bereiken. Daar kunnen ze uiteengevallen netwerken van zenuwcellen of neuronen herstellen.
Netwerken?
Ja. Herinneringen worden gevormd doordat de zenuwcellen in het geheugen complexe netwerken vormen waarin beeld- en gevoelsinformatie wordt vastgelegd. In het korte termijn-geheugen zijn die netwerken min of meer permanent. Herinneringen die er niet meer zo erg toe doen, verhuizen naar het lange termijn-geheugen: het archief zogezegd. Daar worden ze, net als papieren boeken, door de tand des tijds aangetast en vallen uiteindelijk verkruimeld uiteen. We kunnen ons dan bepaalde dingen niet meer herinneren. Vergeten dus.
De moleculen uit de boekenlijm kunnen die netwerken herstellen. Als me dat overkomt, verbaast het me vaak dat ik me dingen van heel lang geleden weer herinner. Dingen die schijnbaar vanuit het niets van de vergetelheid weer zichtbaar worden.
Ook zonder boekenlijm kunnen we met wat inspanning herinneringen terughalen die we ‘vergeten’ of bijna vergeten zijn. We zeggen dan dat iets ‘op ’t puntje van de tong’ ligt. Na verloop van tijd springt de herinnering terug in het bewustzijn en roepen we triomfantelijk: ‘Ja! Nou schiet ’t me weer te binnen!’
De afgelopen weken heb ik in enkele boekengroepen plaagstootjes uitgedeeld met cartoons pro en contra E-boeken. Dit om de discussie uit te lokken en ik kan zeggen dat dat prima is gelukt.
‘Bij mij komen alleen maar papieren boeken in huis’.
Dat was de eerste die onmiddellijk bijval vond met:
‘Mee eens. Bij mij ook alleen maar papier’.
Voorstanders van de E-reader lieten ook van zich horen:
‘Ik heb al die stofnesten de deur uit gedaan. E-books zijn duurzaam, hygiënisch en een zegen voor de mensheid’.
Dat lokt dan weer een tegenreactie uit:
‘Geef mij maar papieren boeken. Je kunt ze lekker lezen en ze ruiken heerlijk.’
Met die laatste ontboezeming ben ik het niet eens. Maar goed, als smaken verschillen dan zal dat met geuren ook wel zo zijn. En dan kan ook over geur niet getwist worden.
Nog een reactie ten voordele van het papieren boek wil ik niet onvermeld laten:
‘Readers hebben niet wat echte boeken wel hebben: dat lekkere knispergeluidje als je een bladzijde omslaat’.
Het is duidelijk dat deze laatste respondent de ontwikkelingen van de technologie niet op de voet volgt. Er is namelijk al een E-reader waarop niet alleen het omslaan voor- en achteruit van de bladzijden wordt nagebootst. Nee, je hoort er dan ook het karakteristieke knispergeluidje bij. Net als bij de digitale camera die het gefluister van de mechanische sluiter van een dure Leica-camera laat horen. In beide gevallen kun je in Instellingen de geluiden aan- en uitzetten.
Maar de technologie staat niet stil. Er komen binnenkort readers op de markt met een chip die geuren verspreidt. Het bladergeknisper wordt dan vergezeld van een pufje boekengeur. In Instellingen kun je uit vier geuren kiezen: drukinkt, paperback, gebonden boek en antiek boek.
En zo doet de E-reader in helemaal niks meer onder voor zijn concurrent van papier.
Maar wacht nou eens even...
Even terug met de voeten op de grond. Een nieuwe generatie E-readers die bladzijden omslaan, die daarbij dat ‘lekkere knispergeluidje’ laten horen en die ook nog ‘heerlijk ruiken’?
Dat hadden we toch al?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten