Mariska Overman over haar boekpersonage Isabel

Ze stond voor me, glimlachend. Ik herkende direct haar gezicht, al heb ik het nooit in het echt gezien. De lange haren in een staart waren net zo bekend. Ze was een fractie kleiner dan ik. Ook dat klopte. Alleen die jas… Ze droeg zo’n lange bruine jas zoals inspecteur Columbo die altijd droeg in de gelijknamige serie, weet je nog? Net toen ik wilde vragen hoe ze in godsnaam aan die jas kwam, werd ik wakker.

Ja, ik droomde. En in die droom zag ik, levensecht, Isabel Dieudonné, het personage dat ik creëerde voor mijn thrillers. Isabel. Anderhalf jaar geleden bestond ze nog niet. En nu zag ik haar in een droom, zoals ik haar bedacht en beschreven heb. Alleen die jas, die klopte niet. In mijn boeken beschrijf ik niet tot in detail de kleding van personages. In mijn tweede thriller Voltooid vermeld ik ergens dat ze een groene parka draagt, dat is zo ongeveer de enige concrete beschrijving van haar kleding. Een bruine Columbo-jas, nee, die noem ik niet, en die heb ik ook nooit in gedachten gehad bij Isabel.

Het zette me aan het denken. In hoeverre gaat een personage dat je zelf bedenkt, leven? Tijdens het schrijven gebeurt het af en toe dat een personage iets zegt of doet dat me verrast. Voor ik zelf schreef, dacht ik altijd dat zo’n opmerking van een auteur onzin was: je typt toch zelf? Dan weet je toch wat er geschreven gaat worden? Inmiddels heb ik aan den lijve ervaren dat het niet zo simpel werkt. Kennelijk werken hersenen af en toe zo snel dat het lijkt alsof er zonder jouw bewuste input iets geschreven wordt. En dat je dan naar je scherm staart en denkt: wat gebeurt er nu?

In mijn droom gebeurde ongeveer hetzelfde. Ik zag ‘mijn’ Isabel, alles klopte, behalve de jas. En ik dacht: wat doe je nu? Ergens in mijn hoofd is Isabel een persoon geworden die, ogenschijnlijk los van mij, dingen doet (of kleding uitzoekt… ;-) ).

Erg fascinerend vind ik dit. Waar eindigt en begint een fictief leven? Uit ervaring weet ik dat je je als lezer erg kunt hechten aan een fictief karakter, in boeken, in films en series. En wat is uiteindelijk ‘echt’? En kan een fictief karakter zich losmaken van zijn of haar schepper? Oftewel, kan Isabel een eigen leven gaan leiden?

Isabel is uiteraard in veel opzichten mij. Ik doneer allerlei persoonlijke eigenschappen en hebbelijkheden aan haar. Dus als zijzelf eigenschappen krijgt die voor mij een verrassing zijn, moet ik misschien eens te rade gaan bij mezelf. Wil ik stiekem, al jaren, die bruine Columbo-jas?