Valentijn van Elizabeth Wetmore

 

‘Valentijn’ is geschreven door Elizabeth Wetmore. Het is haar debuut roman.

 

Het is Valentijnsdag 1976, en de kleine 14-jarige Gloria Ramirez probeert zich in haar eentje wat te vermaken bij de drive-in. Als Mexicaanse kreeg ze al menig keer te maken met de neerbuigende houding van mannen. Totdat ze Dale Strickland ontmoet en hij de eerste is die haar vriendelijk bejegend.

De volgende ochtend verschijnt Gloria Ramirez gehavend en gebroken op de ranch van Mary Rose. Ze is verkracht in het aangrenzende olieveld maar wist te ontsnappen. Mary Rose haar man was die ochtend al vroeg naar zijn werk gegaan. Mary is alleen thuis met haar jonge dochter en zwanger van haar tweede. ‘Old Lady’ ligt nog boven in de slaapkamer. Als ze over de schouder van Gloria kijkt ziet ze een stofwolk snel dichterbij komen. Het is een pick-up die regelrecht op haar ranch afkomt. Ze beseft dat zij de enige is die haar jonge dochter én haar ongeboren kindje kan beschermen. Zal ze ook de kleine Gloria bescherming bieden?

Het is het begin van de fenomenale roman ‘Valentijn’, die zich afspeelt in het Texaanse Odessa, met zijn opbloeiende oliecultuur en dat gedomineerd wordt door mannen, vooral witte mannen. Deze roman vertelt het verhaal voornamelijk vanuit een vrouwelijk oogpunt en we volgen dan ook een aantal vrouwen uit Odessa.

Zoals Corrine, de oudere dame die net haar man heeft verloren. Ze kan het leven niet echt meer aan en trekt zich terug in haar drank en haar norse buien.

En de kleine Debra Ann, die zo vaak aan haar lot wordt overgelaten. Uit verveling zoekt ze contact met al die andere mensen uit haar buurtje, waar ze lang niet altijd welkom is. Maar wel bij die ene, die dakloze, die in een grote afvoerbuis woont en die ze af en toe iets te eten brengt. En dan praten ze wat.

Ginny, Debra Ann’s moeder, was pas 17 toen ze haar kreeg en ze moest trouwen. En Ginny heeft het echt geprobeerd, echt zeker wel 10 jaar lang, maar ze kon niet meer. En ze wist dat ze moest vertrekken voordat het leven haar inhaalde.

En natuurlijk de zwangere Mary Rose, van het begin van het verhaal. Ze heeft haar keuze gemaakt, toen, en nu ervaart ze dagelijks de consequenties daarvan. Wonend in het midden van een wereld vol dominante blanke mannen die denken dat ze het recht aan hun bevooroordeelde kant hebben staan. Ze is tijdelijk met haar dochter naar de stad verhuisd, maar ze kan maar niet wennen aan de harde geluiden en die drukte. En ze kan maar niet wennen aan het feit dat haar man haar de schuld geeft van al hun tegenwoordige besognes, die volgens hem allemaal voortkomen uit haar keuze, toen, met de kleine Texaanse Gloria.

En dan is er nog Dale Strickland. Hij, die werd meegenomen en werd aangeklaagd wegens een ernstig zedendelict en poging tot moord. Zijn ouders komen uit het betere Magnolia, Arkansas, waar de medebewoners hem een brave jongen vinden die nog geen verkeersboete op zijn naam heeft staan en zich juist altijd zo respectvol gedroeg.

‘Maar mededogen in een oord als dit is moeilijk. Ik wenste hem dood voor ik zijn gezicht had gezien.’

Het is een schitterende roman waarbij de raciale en sociale verhoudingen van een door mannen gedomineerde cultuur in het Texas anno 1976 op een prachtige, echt filmische manier worden overgebracht. De sfeer is niet vrolijk, nee ronduit mistroostig te noemen. Hiervoor gebruikt Elizabeth Wetmore prachtige vergelijkingen. Haar schrijfwijze is bloemrijk en vloeiend en neemt je als lezer mee aan de hand en in de levens van elk personage. En elk personage heeft zo zijn eigen prachtige uitgediepte karakter. Je ervaart een achtbaan vol aan gevoelens zoals angst, wraak, boosheid, maar vooral onrecht.

Ik voel mij één met het boek en mijn omgeving vervaagd. De hitte is zo zinderend, dat de ratelslangen zich terugtrekken in hun holen. Ik pak een tissue en dep mijn voorhoofd af en als ik geritsel hoor kijk ik over mijn schouder in de verwachting een prairiehond te zien. Maar nee, het is de regen die enthousiast tegen het raam klettert. De warmte die ik voelde is niet die van het olieveld met zijn ja-knikkers. Geen blaren op mijn voeten en verdorde plukjes gras tussen mijn tenen. Het is de open haard waar ik, samen met de kat, iets te dichtbij ben gaan zitten. Geen hitte golf in Texas, maar een koude natte Nederlandse zomer.

En ik die het boek dichtsla.

Ik geef het 5 welverdiende kraaien.

Karin K.