Mijn favoriete boek......Alex Hoogendoorn

Wat is jouw favoriete boek allertijden?

Lastig, lastig… Mijn eerste gedachte:
Het geheugenspel van Nicci French. Dat is het eerste boek dat ik van het Britse schrijversduo heb gelezen, waarmee de basis is gelegd voor mijn adoratie van de psychologische thriller, met name (maar niet uitsluitend) die van Nicci French. Dat is lang mijn favoriete boek geweest, mede door die haast nostalgische waarde.

Vorig jaar volgde ik echter een keuzevak, genaamd Actuele literatuur, aan de hogeschool waarvoor ik vier boeken moest lezen: Tirza van Arnon Grunberg, De helaasheid der dingen van Dimitri Verhulst, Joe Speedboot  van Tommy Wieringa en Een schitterend gebrek van Arthur Japin. Die eerste drie konden mij niet bekoren, maar op het laatste boek werd ik op slag verliefd.

Waarom?

Het is ontroerend, meeslepend, diepgaand. Het is symbolisch, maar ook nuchter. Historisch maar ook modern, tijdloos.

Wat is er dan zo mooi aan? Ik zal wat vertellen over de context waarin ik het boek moest lezen.

Een van de opdrachten voor het vak was een recensie te schrijven over de vier boeken, waarmee mijn passie voor het recenseren werd geboren. Een andere opdracht was een groepspresentatie van een uur (lieve hemel…) te houden waarin je uitgebreid vertelde over met name de motieven en symboliek, de diepere betekenis, maar ook de oppervlakkige pracht en praal. Kortom: het hele boek moest uitgepluisd. Dat was bij dit boek geen probleem, want deze bekende, oude tragedie is daarmee doordrenkt. Hoewel het dus een groepsopdracht was, had ik, van de drie personen, veertig minuten vol passie gepraat over mijn beleving van het boek. De hele klas, docent incluis, stond met de mond vol tanden omdat ik er zo veel uit had gehaald. Ja, laat symboliek maar aan mij over, want als ik eenmaal begin met analyseren…

Wie voor een dubbeltje geboren is, zal nooit een kwartje worden, zegt men wel eens. Maar is dit nu wel zo? En waar kun je dit aan meten? Zijn het de gouden sieraden, de diamanten, de uitbundig versierde landhuizen? Of zit het dieper, gaat het over het innerlijk? In dat geval valt het niet aan anderen af te lezen, moet iedereen voor zichzelf bepalen of hij een kwartje of een dubbeltje is.

Mijn recensie heette dan ook Een dubbeltje op z’n kant. Vaag. Eigenlijk een uitermate slechte titel, maar o zo passend! Wat ik hierboven beschrijf is namelijk precies waar het hele boek om gaat. En dan ben ik nog niet eens begonnen over de prachtige motieven.

Waar gaat het over?

Het is een vernieuwende vertelling van het oude verhaal van Casanova. Wat is er vernieuwend aan? In Een schitterend gebrek neemt Arthur Japin je mee naar de zeventiende eeuw, door het alom bekende verhaal van Lucia en Casanova, gestoken in een ander jasje, te vertellen door de ogen van Casanova’s jeugdliefde Lucia. Het verhaal zet je aan het denken over het dubbeltje en het kwartje, over het uiterlijk en het innerlijk, over de rede en het gevoel, over wat belangrijk is om als mens te groeien.

Waarom moeten wij dit absoluut lezen?

Hoe zie jij jezelf? Ben jij al een dubbeltje vroeg ik de lezer in mijn recensie. En dat is waar het boek om draait, waar mijn metafoor op slaat: het maakt niet uit hoe anderen je zien, want als je jezelf kent, van jezelf houdt en jezelf volledig accepteert zoals jij bent, flaws and all, dan kun je je rijk noemen. Zelfs zonder een stuiver op de bank. Misschien juist dan, want als jij je in tegenspoed gelukkig acht, dan heeft dat veel meer betekenis dan wanneer jouw leven voor de wind gaat en je zo gelukkig bent.

Om een gedachte uit Gods geschenk van Govert Derix te ontlenen: de waarde van geld berust puur op de afspraken die wij maken. Wie zegt dat met een andere geschiedenis een kwartje niet voor een dubbeltje kan doorgaan? Wij hebben besloten dat het eerste de helft minder waard is dan het tweede. Wij hebben, als maatschappij, besloten dat iets zo is, omdat het makkelijk is, overzichtelijk, omdat we zo kunnen functioneren. Maar dat betekent niet dat iedereen het daar mee eens hoeft te zijn. Verschil moet er wezen en verschil is er ook. Dit boek maakt duidelijk hoe mooi het is om “anders” te zijn.