Groepsrecensie `Doelwit` - Linda Jansma

Als Judi op een nacht op haar woonboot wordt overvallen, ontsnapt ze ternauwernood aan de dood. De dader ontkomt, maar Judi weet wie het is. Drie jaar geleden moest ze voor hem vluchten en

onderduiken in Amsterdam, nadat ze zijn zus Leila had geholpen te ontkomen aan de dodelijke eerwraak van haar familie. De politie gelooft haar niet wanneer ze zegt dat hij weer terug is. Zelfs als Leila zwaargewond in het ziekenhuis belandt en haar zoontje Cem verdwijnt, is er niemand die Judi serieus neemt. Helemaal op zichzelf aangewezen besluit ze het heft in eigen hand te nemen en Cem terug te halen. Maar hierbij onderschat Judi de moordlustigheid van de persoon die koste wat kost wraak wil.

Lezers; Roos van Beek, Hilde van den Bosch, Karin Hazendonk, Corina Nieuwenhuis en Patrice van Trigt

Gelezen en besproken tussen 1 april en 1 mei 2014

Cover;

Roos; De cover kan er naar mijn mening mee door; zelf zou ik die iets spannender gemaakt hebben, omdat ik hem te romantisch vind ten opzichte van de inhoud van het boek. Deze krijgt van mij dan ook een 6.

Karin; De rust die de cover uitstraalt door de zachte kleuren verbergt zeker de heftige inhoud van het boek. Maar de cover wekt ook nieuwsgierigheid. Wie zijn de twee vrouwen en hebben zij iets te maken met het verhaal? De cover nodigt zeker uit tot lezen en wil ik graag met het cijfer 8 beoordelen.

Hilde; De cover van het boek past bij het verhaal. Ik beeld me in dat het een plaatje is van Leila en Khadija gesluierd in serene rust. Daarbij contrasteren de kleuren wit en rood perfect. Wit voor de serene rust, rood voor het gevaar. Een 9!

Corina; De omslag: geef ik een 5... Ik vond ‘m niet heel mooi maar ook niet heel lelijk. Maar ik zou alleen op de omslag het boek niet gauw pakken.

Patrice; Persoonlijk vind ik de cover heel sereen, zacht en troostend. Het kan wat mij betreft op twee manieren uitgelegd worden; twee jonge gesluierde vrouwen die steun zoeken bij elkaar maar toch ook iets van rust uitstralen, of ze stellen de slachtoffers voor die de strijd tegen eerwraak hebben verloren? Hoe dan ook heel integer en ietwat verdrietig, een dikke 8.

Samenvatting van het verhaal;

Hilde; Doelwit is het vijfde boek van Linda Jansma. Ook deze keer heeft Linda een actueel, gevoelig onderwerp te pakken; Eerwraak.

Roos; Het boek speelt zich in twee periodes af: in 2008 en in 2012. Deze periodes worden om en om met een hoofdstuk afgewisseld; dit lijkt heel verwarrend te zijn, maar is het totaal niet als je het leest.

Corina; Het verhaal begint rustig maar na een tijdje komt de vaart er in en gebeuren er de meest bizarre dingen die ik me in "onze" cultuur niet kan voorstellen.

Karin; Meteen maken we op een heftige manier kennis met Judi als zij op haar woonboot wordt overvallen. 

Judi weet wie haar heeft overvallen en ineens staat zij weer midden in de gebeurtenissen van het verleden. Door haar werk als vertrouwenspersoon op een middelbare school komt zij in aanraking met de 17-jarige Leila, een jonge Turkse vrouw. Leila wordt verliefd op een Nederlandse jongen en wil ontsnappen uit het strakke regime van haar familie. Haar vlucht en de schande die zij daarmee over haar familie brengt is ongekend. De eer van haar familie staat op het spel. Het enige dat de familie in eer kan herstellen is haar dood.

Patrice; Leila is verliefd maar helaas zal haar familie deze prille liefde nooit goedkeuren gezien de verschillende culturen. Ze zijn er zelfs zó op tegen dat alles vervolgens in het werk wordt gesteld om haar in de gaten te houden, te zorgen dat ze geen contact met de jongen kan hebben. Deze verantwoordelijke taak wordt, volgens traditie, toebedeeld aan haar oudste broer en hij duikt dan ook overal op om zijn zus te controleren. Wanneer Leila vervolgens aarzelend de hulp inroept van Judi, de vertrouwenspersoon op school, blijkt al snel hoe serieus haar broer zijn taak ziet.

Hilde; De half Nederlandse-Turkse Judi van de Werff is intern begeleidster op een scholengemeenschap in 's-Heerenberg. Ze is de vertrouwenspersoon van vele leerlingen. Op een dag klopt de 17-jarige Turkse Leila Rashukan bij haar aan. Leila is geen moslima maar een Jezidi. Je wordt als Jezidi geboren en endogamie wordt in deze groepering dwingend opgelegd.

Hilde; In vertrouwen vertelt Leila aan Judi dat ze verliefd is op een Nederlandse klasgenoot. Haar broer Tarik mag hier absoluut geen weet van hebben. Hij houdt haar continu in de gaten en schuwt geweld niet. Nadat hij doorkrijgt dat Leila bij Judi is geweest, probeert hij ook Judi onder druk te zetten en te intimideren. Maar Judi is niet bang aangelegd. Haar jarenlange opleiding in Kendo heeft haar zelfvertrouwen en innerlijke kracht gegeven.

Roos; Judi meldt alles bij de politie, maar als niemand haar daar gelooft, gaat zij er zelf op uit, wat bij bepaalde figuren niet in goede aarde valt.

Patrice; De vriendschap tussen Leila en Judi blijkt inmiddels voldoende basis te bieden om een plan te bedenken. Maar eenmaal uitgevoerd is er geen weg terug……hun levens zullen drastisch veranderen.

Hilde; Na haar eindexamen is Leila plots verdwenen. Tarik komt verhaal halen bij Judi maar zij weet echt niet waar Leila is gebleven. Totdat ze 's avonds bij binnenkomst in haar huis een hevig ontdane Leila aantreft. 

Leila is doodsbang voor haar familie. Met horten en stoten vertelt ze dat haar beste vriendin en nicht Khadija eveneens was weggelopen, samen met haar Nederlandse vriend. Haar leven is door de familie dramatisch beëindigd. Leila heeft een nog groter probleem; ze is zwanger!

Hilde; Kost wat kost wil ze het kind behouden. Judi besluit om Leila elders veilig onder te brengen met behulp van haar zus Jasmine. Tarik wil weten waar zij is en achtervolgt Judi steeds. Vele, nare incidenten overkomen Judi. Ze heeft steun van twee politie rechercheurs, Ben en Martha, maar zolang er geen harde bewijzen zijn kunnen ze niet tot actie overgaan.

Corina; Als uiteindelijk alles escaleert moet Leila onderduiken en dit doet zij met hulp van Judi, haar zus en haar Nederlandse vriendje. Helaas het geluk is van korte duur en dan moeten ze allebei vluchten. Verhuizen naar de andere kant van Nederland lijkt de enige en veiligste optie.

Roos; Judi woont met haar kat Bruce in een woonboot en wordt op een nacht overvallen, waarbij zij maar net aan de dood ontsnapt. Dit heeft met gebeurtenissen in 2008 te maken en zij weet dan ook zeker, wie het heeft gedaan. Ze heeft in 2008 als vertrouwenspersoon op een middelbare school een Turks meisje, Leila, geholpen en wordt daardoor op allerlei manieren lastig gevallen en overvallen. Indertijd heeft Judi voor Leila en haar zoontje Cem een onderduikadres gevonden en de familie van Leila wil eerwraak, dus willen in eerste instantie Judi vinden om dit tot uitvoering te kunnen brengen.

Karin; Drie jaar na hun vlucht naar Amsterdam worden ze door de familie van Leila gevonden. Leila belandt zwaargewond in het ziekenhuis, haar zoontje Cem is spoorloos. Als Judi bij de politie probeert duidelijk te maken dat de dader van de aanslag op haar leven en op dat van Leila in de familie van Leila gezocht moet worden stuit ze op ongeloof. Dan besluit Judi het heft in eigen hand te nemen.

Corina; Toch gaat het mis en Leila beland in het ziekenhuis maar waar is haar zoontje?? Heeft Tarik hem? Hij zegt van niet, maar hij is toch niet te vertrouwen?!

Hilde; Zou de familie hen toch gevonden hebben? Wordt de eer van de familie alsnog hersteld? Wie is er op wraak uit?

Corina; Maar is de onbetwiste dader wel echt de dader? Met de hulp van Ben en de Amsterdamse politie probeert Judi uit te vinden hoe het allemaal zit. Overtuigd en blind voor andere optie bijt ze zich vast in DE DADER.

Conclusie;

Patrice; Je leest er weleens wat over in de krant of ziet het in een documentaire op tv. Voor velen is het een ‘ver van mijn bed show’, iets waarvan men niet eens precies weet wat het inhoudt, het onbekende van wat er zich in andere culturen afspeelt, wat de redenen kunnen zijn om over te gaan tot eerwraak.

Corina; Langzaam en goed opgebouwd kom je er als lezer achter dat niet alles is wat het lijkt. Totaal onverwachts blijken er dingen anders te zijn dan vanaf het begin gedacht en dat zet bepaalde dingen in een totaal ander licht.

Karin; De gebeurtenissen volgen elkaar in een rap tempo op. Het is in het begin even opletten in welk jaar de gebeurtenis zich afspeelt. Een deel speelt zich af in 2008 als Judi nog werkzaam is als vertrouwenspersoon en een deel in 2012 na de vlucht in het nieuwe leven van Judi en Leila.

Hilde; Doelwit wordt geschreven vanuit het oogpunt van Judi. De hoofdstukken vinden zowel in het heden als verleden plaats en worden om en om weergegeven. Na ieder hoofdstuk, word je als lezer, steeds meer naar het zinderende einde geleid.

Corina; Helaas gebeurt het nog steeds (te vaak) en de angst van Leila (en later ook van Judi) word zeer goed beschreven zonder te overdrijven.

Karin; Wat ook heel duidelijk naar voren kwam is het leven met een constante controle van mannelijke familieleden. De angst van Leila om iets verkeerd te doen, iets te doen waarmee ze de woede van haar familie op haar hals haalt en de lichamelijke straf die daar altijd op volgde.

Patrice; Een gevoelig onderwerp, waar je als auteur toch wel heel secuur te werk dient te gaan wil je hier over gaan schrijven. Je zult research moeten doen, en bronnen en kennis moeten aanboren die ervoor zorgen dat wát je schrijft ook klopt. En dat zal zeker geen gemakkelijke opdracht zijn geweest. Eerwraak is tenslotte een besloten familieaangelegenheid en niet iets wat je met anderen bespreekt. Toch heeft Linda deze thriller gedeeltelijk kunnen baseren op een waargebeurd verhaal. De betrokkenen die zich genodigd zagen om dit met haar te delen verdienen wat mij betreft dan ook niets anders dan lof. Het boek is dan ook opgedragen aan Khadija, een jonge vrouw die het slachtoffer is geworden van eerwraak.

Karin; Linda Jansma weet op onnavolgbare wijze de gebeurtenissen uit het verleden met het heden te verweven. Het einde is, op zijn zachtst gezegd, bijzonder verrassend.

Roos; Wat ik vooral erg knap vind is de plot van het verhaal, maar ook de research, die Linda Jansma moet hebben gedaan voor dit boek en wat ik ook erg interessant en actueel vind. Doelwit wordt opgedragen aan Khadija, die door weerwraak haar leven verloor op de manier die in dit boek is beschreven.

Patrice; Want hoe ondenkbaar het onderwerp voor velen van ons zal zijn, het is nu eenmaal de harde realiteit dat in sommige culturen wordt overgegaan tot deze trieste daad. Dat een vrouw door familie ‘schuldig’ wordt bevonden aan een niet toegestane liefde of onzedelijk gedrag, wat zij op haar beurt dan met haar leven bekoopt. Dit om de schande die ze over zichzelf en haar familie heeft afgeroepen te vergelden. Linda is er naar mijn mening wonderlijk goed in geslaagd dit op een integere, spannende manier neer te zetten en hierdoor past het thema ook prima in een thriller.

Karin; Wat mij het meest is bijgebleven uit het verhaal is wel de aan waanzin grenzende woede van de familie van Leila. Alles schijnt geoorloofd te zijn om de eer van de familie te herstellen.

Hilde; Doelwit is makkelijk leesbaar en je kunt je goed verplaatsen in de angst van Leila en de onverschrokkenheid van Judi. Hoewel ik hier wel een kritische noot wil plaatsen. Judi is mij te "stoer" en vrijgevochten. Ik had haar iets meer inlevend vermogen, vooral naar mannen toe, mee willen geven. Ze komt behoorlijk feministisch over.

Patrice; Het verhaal doet voor mij op geen enkele keer onrealistisch of gekunsteld aan, het laat een diepe indruk achter, het is ontzettend spannend, eigenlijk het gehele boek door. Zo nu en dan een uitschieter die een verzwaarde zucht uitlokt…..jeetje! Een nieuwe variant op het fenomeen thriller.

Hilde; Dat Doelwit gebaseerd is op een waargebeurd verhaal maakt het boek uitermate interessant. Als westerling hebben we geen idee hoe het is om in een andere cultuur op te groeien. Schrikbarend om te ontdekken dat dit soort praktijken in ons land voorkomen.

Patrice; Juist vanwege die gevoeligheid, het niet willen kwetsen of veroordelen van de betrokken religies spreekt dit boek mij enorm aan. Het is geschreven zonder oordeel, wat heel gemakkelijk zou zijn gezien de controversie van dit onderwerp.

Corina; Ik vond het een onbeschrijfelijk goed boek en ik kan me zo niets voorstellen bij eerwraak of ook maar iets wat daar op lijkt.

Roos; Ik vond het een erg goed, spannend en goed onderlegd verhaal, waarbij ook emoties prima beschreven zijn. Mijn complimenten voor Linda; ik ben nu al benieuwd naar haar volgende boek!

Patrice; De hoofdpersonen zijn zeer realistisch, hebben duidelijke karakters, het zijn sterke persoonlijkheden. Het zal zeker meespelen dat je als lezer proeft dat het deels uit het leven gegrepen is. De grens tussen fictie en non-fictie is erg dun en brengt het verhaal nóg dichterbij, nóg indringender.

Hilde; Respect voor de vrouwen (en mannen) die de moed hebben verzameld om voor een leven buiten hun gemeenschap te kiezen. Ondanks dat ze nooit met zekerheid kunnen zeggen "vrij" te zijn.

Corina; En zo zijn er op het eind nog een paar verrassingen. Ik vond het een goed en verbazend boek wat me af en toe echt bij de strot greep. Hoe ver de dader uiteindelijk gaat om zijn familienaam "te zuiveren" en de eer te "redden" is echt te bizar voor woorden. Ik ben echt zo blij dat ik altijd mijn eigen keuzes heb mogen maken (al waren dat niet altijd de goede) Namens mij **** (4 sterren)

Karin; Ik wil dit boek beoordelen met  ****  (4 sterren)

Hilde; Weer een prachtig boek van Linda Jansma! Nummer zes en zeven zijn al in de maak. Met welk onderwerp gaat Linda ons de volgende keer verrassen? Ik kijk uit naar haar volgende boeken. Ze mogen niet ontbreken in mijn boekenkast. Het boek is bijna perfect maar ik neem mijn kleine kanttekening over het personage Judi mee in mijn eindoordeel. Doelwit krijgt van mij 4,5 ster!

Roos; Ik vind dit boek echt een aanrader voor iedereen en geef Doelwit dan ook ***** (5 sterren)

Patrice; Alle boeken van Linda heb ik inmiddels mogen lezen, allemaal unieke boeken, gewaagd, actueel en spannend. Linda heeft een manier van schrijven waardoor je je als lezer zelf deelnemer waant in het verhaal. Hoe ze dat doet? Geen idee, maar het gebeurt wél! En zo niet anders bij “Doelwit”. Linda Jansma bezit de kunst om van een dergelijk thema een ware thriller te schrijven. En zeer geslaagd! Een absolute aanrader! *****   (5 sterren)

Groepsbeoordeling;

Cover; 7 punten ( 1-10)

Conclusie;  ****(*) 4,5  sterren

(1 = slecht, 2= matig, 3= voldoende, 4= goed, 5= uitstekend)

Uitgegeven door De Crime Compagnie

Maart 2014

Paperback en E-book 

ISBN10: 9461091192

ISBN13: 9789461091192