Interview met Benny Baudewyns

 

Benny Baudewyns is een Vlaamse auteur die al heel wat boeken op zijn palmares heeft staan.  Hij debuteerde met 'Het Zwartbergplan' (2000). Met zijn  volgende thriller, 'De Emerson Locomotief', won hij De Diamanten Kogel (2002).  De VN-thrillergids beloonde oa ‘Mazzelaar’ (2020) met vier sterren. In oktober 2022 bracht hij zijn nieuwste thriller 'Het Buchinsky Incident' uit. Tegenwoordig verdeelt de schrijver zijn tijd tussen Spanje en Belgiê. 

Benny!  Leuk dat je tijd vrijmaakt voor Thrillerlezers!.

•  Jouw nieuwste boek ‘Het Buchinsky Incident ligt in de boekhandel.  Wat betekent dit voor de geestelijke vader ervan? 

De geestelijke vader is moe, maar wel bijzonder fier dat het uiteindelijk toch is gelukt om het boek te laten verschijnen. Het was een beetje een lijdensweg. Eens het manuscript klaar was, bleek mijn vorige uitgever te vallen over de omvang van het boek. Geen slecht woord over het verhaal zelf of de stijl, maar de omvang maakte het te duur in productie. Aangezien ik maar beperkte oplages verkoop van elke titel, viel de rekensom in mijn nadeel uit. Het boek zou er niet komen wegens te duur en wegens te veel kans op verlies bij de uiteindelijke balans.

Na bijna 20 jaar met dezelfde mensen te hebben gewerkt, moest ik op zoek naar een andere uitgever. Wat ettelijke maanden in beslag nam. Blauwtje opgelopen hier, wandelen gestuurd ginds. Gelukkig kwam ik op een goede dag bij StoryLand Uitgeverij terecht, die meteen hevige interesse toonde. En zie, enkele maanden later ligt hij er al!

•  Is het boek in lijn met de boeken die je eerder schreef?  Zoniet, waarin verschilt het van je ander werk?

We moeten even terug in de tijd. Zoals je zelf aanhaalde: mijn debuut dateert van 2000. Tot en met mijn zesde boek schreef ik vrij omvangrijke, internationale thrillers (De Emerson Locomotief, Het von Staussen Complex, De Walpurgis Nachtmerrie). Verhaallijnen over vele jaren en continenten verspreid. Daar kreeg ik vrij goede respons op, toch nam de verkoop titel na titel af. Nu weet ik dat dit een algemene trend was en is, toen dacht ik dat het aan het genre lag dat ik schreef. Daarom begon ik mijn verhalen eenvoudiger te houden en ook dichter bij huis (Hartenvreter, Mazzelaar, Moordgriet). Opnieuw goeie respons, opnieuw slabakkende verkoop. Daarom heb ik besloten om mijn eigen weg te houden en terug te grijpen naar mijn oorspronkelijke werken. Lekker internationaal, lekker omvangrijk. En lekker spannend om te schrijven.

•  696 bladzijden!  Was het een werk van lange adem?

Twee jaar heeft het gekost. Al moet je rekening houden met een pauze van enkele maanden, een pauze tijdens dewelke ik Moordgriet heb geschreven.

•  Mag ik ‘Het Buchinsky Incident’ een dik boek noemen?  Denk je dat het aantal pagina’s mede bepalend is in de keuze van een boek?  Lees jij eerder een dun of een dik boek?

Ik weet dat sommige lezers afhaken als ze het volume zien. Anderen (zoals mezelf) grijpen juist naar zo’n kleppers. Gelukkig is er voor elk wat wils op de markt.

•  Zo veel bladzijden!  Hoe bewaak je dat het verhaal niet verzandt in de valkuil van de langdradigheid?

Daar heb ik een goede methode voor gevonden. Zoals ik vroeger al vertelde: ik werk zonder plan. Ik begin en laat het verhaal zijn eigen weg kiezen. Dat resulteert in een eerste versie die nogal rudimentair is, ik moet immers eerst de plot helemaal op papier krijgen. Daarna komt er een tweede versie waarbij ik het verhaal aankleed. Beter uitgewerkte scènes en personages, mooiere zinnen, meer duiding bij sommige passages. Sinds enkele boeken maak ik nu ook een derde versie, waarbij ik zoveel mogelijk overtolligheid schrap. Zo worden hoofdstukken korter en snediger.

Om te verduidelijken even wat cijfers. Een boek van normale lengte telt zo’n 50 à 70.000 woorden. Wat, afhankelijk van de druk, uitkomt op 200 à 350 bladzijden. De tweede versie van Het Buchinsky Incident telde 230.000 woorden. Bij de derde versie bleven er daar 180.000 van over. Ik heb dus bijna een heel boek geschrapt.

•  Hoe pak je het schrijven van zo’n dik boek praktisch goed aan?

Ik moet bij het schrijven van de eerste versie alles goed noteren in een schriftje: nummering van de hoofdstukken, korte inhoud, namen van personages en plaatsen. Voor Buchinsky heb ik een dikker schriftje gekocht, met kleuraanduidingen voor de verschillende periodes en het bijhouden van de lijst met personages. Een boekwerk op zich!

•  Lagen alle plotlijnen en -wendingen van tevoren vast of volgde de plot op een bepaald moment zijn eigen koers?

Niets lag vast. Toen de proloog klaar was, heb ik uiteenlopende personages bedacht en die een leven gegeven. Grote uitdaging was om die levenslopen bij elkaar te krijgen, want dat was mijn bedoeling: iedereen moest iets te maken hebben met de proloog en moest meewerken in de finale.

•  Het decor strekt zich uit van Oost-Pruisen tot in de VS.  Ging je op studiebezoek in voorbereiding op dit boek?

Nee, het is eerder omgekeerd. Ik reis nogal veel en die indrukken blijven hangen. Die pas ik dan in in het verhaal. Al ben ik niet overal geweest waar het boek zich afspeelt. Ik ben bijvoorbeeld nooit in Zanesville, Ohio geweest, noch in Litouwen. Maar dan schiet goede vriend Google Maps wel ter hulp.

•  In ‘Het Buchinsky Incident’ creëer je een nieuwe historische context voor gebeurtenissen die akelig bekend voorkomen.  Waarom koos je voor een nieuwe context?

Het idee is niet nieuw. Er zijn al soortgelijke verhalen verschenen. Maar het leek me een leuk idee om de gruwelen van de Koude Oorlog naar onze contreien te brengen. Ik betrapte me er zelf op dat het soms de ver-van-mijn-bed-show was wat er in Berlijn in die periode gebeurde. Door het naar Brussel te brengen kwam het akelig dichtbij. Te kunnen fantaseren dat de Grote Markt een desolate plek was geworden en dat het beeldje van Manneke Pis werd vervangen door een buste van Chroetsjov gaf me enorme voldoening.

•  In die nieuwe context passeren regelmatig namen van historische personages en plaatsen.  Dit ten bate van de geloofwaardigheid?  De herkenning?

Ja, maar ook ten bate van het plezier van het schrijven. Die bekende mensen eens naar jouw pijpen laten dansen is bijzonder leuk. 

•  Ben je geïnteresseerd in geschiedenis en in het bijzonder in WOII ?

Zeker. Alhoewel ik de oorlog nooit heb meegemaakt, heeft het me altijd gefascineerd hoeveel slecht er toen in de mensen naar boven kwam. Ongeacht in welk kamp ze zaten. Ik begrijp het nog steeds niet hoe dit allemaal is kunnen gebeuren.

•  Las je er vooraf geschiedenisboeken op na of sprak je met ooggetuigen uit de Tweede Wereldoorlog?

Die geschiedenisboeken las ik jaren geleden al, ook de documentaires bekeek ik allemaal. Nu moest ik enkel de zaken wat opfrissen en checken.

•  Hoe overtuig je de thrillerlezer dat hij/zij ‘Het Buchinsky Incident’ moet lezen?

Omdat ik ervan overtuigd ben dat het een steengoed, samenhangend verhaal is. Ondanks de omvang heeft bijna elke gebeurtenis zijn belang in de ontwikkeling van de finale.

•  Welke thema’s zou je willen dat de lezer opmerkt in het boek?

Moeilijke vraag. Ik bepaal niet vooraf welk thema in mijn boek moet naar voren komen. Dat doet het verhaal wel, naarmate het groeit. In dit geval, zoals in zovele verhalen, de strijd van goed tegen kwaad. En dat vrouwen hierin ook een zeer belangrijke rol kunnen spelen.

•  Elk boek begint met een idee.  Welk idee ligt aan de basis van dit boek?

Mijn bezoek, jaren geleden, aan het eiland Rügen, in de Oostzee, tegen de Poolse grens. En meer bepaald het gigantische gebouw dat de nazi’s daar hebben gebouwd en waarover ik een documentaire zag op National Geographic. Ik wist meteen dat dit het decor voor de finale van een boek moest worden.

•  In ‘Het Buchinsky Incident’ treden heel wat personages aan.  Othman Gellhaus is een hoofdpersonage dat in alle delen van het boek heel aanwezig is.  Is hij gebaseerd op een historisch personage?

Nee. Hij is compleet aan mijn fantasie ontsproten.

•  Zou je met hem door één deur kunnen?

Nog niet in hetzelfde huis vertoeven met hem. Hij is het meest walgelijke personage dat ik ooit heb gecreëerd.

•  Je hebt je boek uiteraard zelf herlezen.  Hoe kwam hij jou over?  Is hij een product van zijn tijd en milieu?  Is hij geworden wie jij wou dat hij werd?

Ja. Ik wilde een door en door slecht mens. Maar wel iemand die, toch in het begin, een bepaald ideaal volgde. In de loop van het verhaal evolueert hij naar een nietsontziende narcist.

•  Joyce en Gill treden ook in de schijnwerpers.  Twee vrouwen die van wanten weten en die volop deel mogen uitmaken van de actie.  Geen evidentie in de tijdsgeest van toen en toch wou je hen erbij?

Absoluut. Ik kan me niet voorstellen dat zomaar elke vrouw toen makkelijk in het gareel liep. WOII leek me een ideale omgeving om hen dat stoere imago mee te geven. En het gaf me ook de gelegenheid om hun ontgoocheling na de oorlog gestalte te geven, toen mannen ervanuit gingen dat vrouwen hun oude plekje aan de haard opnieuw zouden innemen. Wat me dan weer in staat stelde om hen lekker te laten revolteren. Ik hou van personages die niet volgens het boekje werken.

•  Zou je je boek graag verfilmd zien?  Zijn er al plannen in die richting? Opteer je dan voor een film of een serie?  Waarom?

Wie wil er nu geen verfilming? Wat voor Buchinsky compleet onrealiseerbaar is. Als er al voor sommigen geen budget was om het boek uit te geven, wat moet een verfilming dan wel niet kosten? Tenzij er een Hollywood-pippo is die, ten eerste Nederlandstalig is, ten tweede op miraculeuze wijze dit boek in handen krijgt, en er ten derde wat centjes voor overheeft.

Maak er dan maar een serie van. Netflix, here I come!

•  Welke rol zie je eventueel weggelegd voor jezelf?  Wie zou jouw gedroomde tegenspeler/-speelster zijn?

Gezien mijn leeftijd zal het een van de oudere personages moeten zijn. De verachtelijke Emil Lampe met zijn nazi-theorieën, of Samuel Feldstein, de nazi-jager. En mocht hij nog leven dan had ik graag Klaus Kinsky gehad in de rol van Othman Gellhaus.

•  Tot slot.  ‘Het Buchinsky Incident’ is een echte klepper.  Heb je de smaak om dikke boeken te schrijven nu te pakken?  Komt er nog zo’n boek van jouw hand, denk je?  Waarover zou dat gaan?

Ja, ik ga het opnieuw doen. Deze keer waarschijnlijk wel iets minder omvangrijk. Wel opnieuw in een nieuwe historische context. Wat zou je ervan vinden mochten de Russen, nadat ze heel Oekraïne hebben veroverd, ook Moldavië binnen zouden vallen? En laat daar nu net een Antwerpse Roemeen wat duistere zaakjes hebben en zo in grote moeilijkheden terechtkomen. Met een vreemde rol voor de nachttrein vanuit Boekarest. Titel: De Chisinau Express.

Opgelet: work in progress. Verschijningsdatum onbekend.

Wat ik ervan zou vinden?  Veelbelovend, zeg ik dan!  Zal ik maar meteen een plaatsje reserveren op de nachttrein vanuit Boekarest?  Als ‘De Chisinau Express’ even beeldend en spannend wordt als ‘Het Buchinsky Incident’, dan wil ik het meebeleven!!

Dank je wel, Benny, voor dit boeiende interview!

Anita