Sandra J. Paul ondervraagd

 

Sandra J. Paul is een schrijvende duizendpoot.  Kortverhalen,  Hamley’s  avonturen, spannende jeugdboeken, paranormale YA, psychologische thrillers, …  In ‘Paniek’ brengt ze in real time het relaas van een aanslag.  Hoe een en ander tot stand kwam, licht ze graag toe in het interview dat volgt.

• Sandra, de cover van ‘Paniek’ oogt niet alleen mooi, hij gunt de lezer ook al een zintuiglijk voorproefje van wat komen zal.  Is het een eigen ontwerp?

Hoi, ja zeker. Ik had het met de designer erover dat het erg realistisch moest zijn, en zij kwam met het idee van de tegelvloer en de bloeddruppels. Het moest eenvoudig maar ook opvallend zijn, dat was erg belangrijk voor ons.

•  Vraagt het speciale technieken om zo’n cover te realiseren?

Ja, de bloeddruppels zijn gemaakt met iets dat spot UV noemt, en dat bij de drukker wordt gedaan. Het zorgt ervoor dat het wat bovenop de cover komt te liggen. Zoals je dan kan voelen, voelt het echt aan als iets dat je kunt aanraken.

•  De foto van het trappenhuis in het boek is helemaal in de bekende Hamley-stijl.  Waarom wou je die foto in het boek hebben?

De traphal is eigenlijk het middelpunt van het boek. Doorheen het verhaal zie je de twee hoofdpersonages gebruiken van die trap, maar tegelijkertijd is die ook erg gevaarlijk. Ik vond het dan ook toepasselijk om die toe te voegen, en zo de lezer visueel mee te laten voelen hoe het zou kunnen zijn in het boek.

• Heb je die foto zelf gemaakt?  Vind je het, naast het schrijven van boeken, ook leuk om creatief bij te dragen aan de lay-out ervan?

Nee, de foto is een stockfoto, ik heb die samen uitgezocht met mijn designer. Ik had dat al aan het begin van het schrijfproces gedaan, zodat ik het juiste beeld voor ogen had bij het schrijven.

Voor het creatieve proces: de meeste mensen weten wel dat ik ook de eigenaar en uitgever ben bij Hamley Books. Elk boek dat buitengaat, wordt door mij samengesteld in samenspraak met auteur en de designer. Ik ben heel veel bezig met de detailafwerking van het boek, dus ook uitzoeken van het juiste beeld, de foto’s, of soms ook de illustraties. Dat is echt een passie van me.

• Welke gebeurtenis/Wat inspireerde jou tot het schrijven van ‘Paniek’?

De aanslagen in Parijs, vooral de aanslag in de Bataclan, maar ook de aanslag in Vegas (de man die op het dak stond en begon te schieten) en Columbine, een van de meest bekende schietpartijen in scholen in Amerika. Aanslagen zijn iets heel bijzonders, ik vraag me altijd af wat iemand ertoe drijft om zoiets gruwelijks te doen. Jaren geleden heb ik al gezegd dat ik ooit iets zou doen met dat thema. Aanvankelijk dacht ik aan een YA-boek, maar zo zijn er al een aantal geweest. Toen ik een documentaire over de Bataclan zag, wist ik dat ik dat wilde doen.

• De aanslag vindt plaats in een kasteel.  Had je een bijzondere reden om deze locatie te kiezen?

Ik ben zelf naar een kunstacademie in een kasteel geweest tijdens mijn middelbare schoolopleiding, en heb dat gebouw als inspiratie gebruikt. Bovendien liet het me toe om bepaalde zaken zoals gebrek aan communicatie en dikke kasteelmuren te gebruiken.

• In dat kasteel was een academie gehuisvest.  Waarom koos je voor een academie en niet een, ik zeg zomaar iets, een gewone middelbare school?

Omdat ik – zoals hierboven beschreven – zelf naar een kunstacademie geweest ben en daar mijn opleiding heb gedaan. Niet in het hoger onderwijs, maar wel in het middelbaar. Dat vond ik een goeie insteek, vooral omdat ik ook heb meegemaakt hoe hoog de druk daar ligt op studenten. Er werd heel veel van ons verwacht, en je moet in sterke schoenen staan om daar tegen te kunnen.

• ‘Paniek’ bereikt de lezer in real time.  Kan je uitleggen hoe belangrijk het is voor jou om de aanslag op deze manier te verslaan?

Ik wilde de claustrofobische feeling van de aanslag echt verwerken in het boek, en de lezer laten meemaken hoe het zou voelen om daar aanwezig te zijn en die schietpartij mee te maken. Vanaf de eerste letter wilde ik die claustrofobie laten voelen, en dat kon vooral in realtime.

• ‘Paniek’ komt in twee delen.  Was dat van bij de kiem van het boek het opzet?

Jazeker. Ik had twee personages die ik hun verhaal wilde laten doen. Bij het ene personage, Willem, ging het over wat hij meemaakte vlak na de eerste schoten en nog grotendeels tijdens het gebeuren. Bij Jake wilde ik vooral het waarom uitleggen en ook wat eraan vooraf ging. Intussen weten de meeste mensen wel dat Paniek voorwaarts maar ook achterwaarts gaat. Bij Willem gaat het voorwaarts, bij het verhaal van Jake gaat het boek achterwaarts, tot het einde het begin bereikt. Dit vond ik erg belangrijk voor het verhaal, en het was ook mijn hommage aan een van mijn favoriete films ooit: Memento. Als iemand het boek ooit zou verfilmen, mag Christopher Nolan het doen 😉.

• Er vallen slachtoffers, er vloeit bloed.  Toch ga je je niet te buiten aan buitensporig geweld.  Dat was niet het verhaal dat je wou vertellen?

Nee, omdat het daar niet over gaat. Het verhaal gaat vooral over de belevenis van zo’n drama, en hoe je daar als slachtoffer mee omgaat. Ik kan me voorstellen dat paniek in de eerste instantie overneemt, maar net als je panikeert, loopt het ook mis. Niet panikeren was dus voor beide personages hét belangrijkste. Paniek brengt immers de dood met zich mee.

• Die eerste scènes in het eerste deel zijn heel claustrofobisch.  Het is donker, alle geluid moet gemeden worden, je weet niet vanwaar het gevaar komt.  Heel treffend beschreven!  Hoe begin je daaraan?  Bevind je je ter plaatse?

Dat is de situatie waar ik me op gebaseerd heb die ook in de Bataclan gebeurde. Verschuilen op de zolder achter een vals plafond moet gruwelijk zijn. In mijn hoofd zit ik mee op die zolder, en voel ik ook de angst van die mensen. Dus ja, ik voel dat ook allemaal tot in de puntjes.

• Naast de aanslag, gaat de aandacht vooral naar de beleving door de personages, met Willem voorop.  Word je al schrijvende Willem?  Schreef je daarom in de ‘ik’-persoon?

Ik-personen vind ik erg lastig om te schrijven en tegelijkertijd ook magisch. Het maakt dat je als lezer mee in het hoofd van die mensen zit, maar als schrijver ook. Als ik schrijf, dan word ik echt wel Willem en maak ik mee wat hij meemaakt, en geeft me toch wel de extra motivatie om te beleven wat hij beleeft. Als ik dan Jake schrijf, gebeurt net hetzelfde.

• Geleidelijk aan evolueert het beeld van een jubileumviering met prominenten, die een zekere status genieten in de gemeenschap, naar een karakterschets van nogal wat van hen die ontluisterend is.  Schokkend, vind ik het.  Begrijp je mijn reactie?

Jazeker, geen enkele mens is perfect, niemand maakt nooit fouten. Soms is een kleine beslissing voldoende om iets zo extreem te laten escaleren naar iets dat nooit verwacht werd in het begin. Dat maakt net dat ik me enorm verdiep in de psyche van de mensen en waarom ik het zo belangrijk vind om dit soort van verhalen te vertellen. Waarom doet iemand wat hij doet? Wat drijft hem en waarom wordt hij zo, of waarom neemt iemand zo’n gruwelijke beslissingen?

• Het tweede deel belicht de gebeurtenissen vanuit het perspectief van Jake.  In tegenstelling tot Willem bekijkt hij wat gebeurt en de aanwezigen niet vanuit de hoogte, maar vanuit zijn liggende positie.  Koos je hier bewust voor het contrast of is dat enkel voortgevloeid uit de gebeurtenissen?

Dat is bewust genomen omdat ik Jake vanuit een erg zwakke positie liet starten, terwijl Willem vanuit een sterke positie van start is gegaan. Dat vond ik erg belangrijk. De twee verhalen moeten erg contrasterend zijn.

• Er zijn de knallende geweerschoten maar er is ook oorverdovende stilte.  Wat vind jij het pijnlijkst om getuige van te zijn?

Ik hoor liever knallen dan stilte. Er is altijd wel iets van geluid in mijn leven, ik vind het lastig om in pure stilte te zitten, in welke omstandigheid dan ook. Dan liever het lawaai.

• Het deel met Willem in de hoofdrol stopt abrupt.  Het deel met Jake eveneens.  Om de lezer zelf in te laten vullen hoe de gemeenschap en de personages eventueel verdergaan na de horror?

Klopt, ik wil niet voorkauwen wat er hierna gebeurt met hen. Dat is aan de lezer om te beslissen of zelf uit te maken. Dat maakt het voor mij ook erg interessant, ik lees ook niet graag boeken met volledig gesloten eindes. Het is leuker om na te denken over hoe het dan verder gaat met hen. Dat maakt een verhaal zo bijzonder.

• ‘Paniek’ is een verhaal vol emoties.  Welke emotie treft jou het meest?

In mijn persoonlijk leven? Ik denk vooral liefde voor mijn kinderen en mijn partner. Dat is erg belangrijk voor me. Ik eindig elke dag met een ‘love you’ tegen mijn gezin, omdat het belangrijk is om dat te zeggen. En ik zal nooit vertrekken in ruzie, het is té belangrijk om zo nooit afscheid te nemen van elkaar.

• ‘Schuldig’, ‘medeplichtig’ of ‘slachtoffer’?  Het is niet evident om zomaar in een-twee-drie een oordeel te vellen.  Dat was ook jouw bedoeling? 

Klopt. Maar waarom moet de lezer zelf maar ontdekken!

• Met welk gevoel heb je ‘Paniek’ afgerond?

Dat het compleet was, mijn verhaal. En dat ik geslaagd was in mijn opzet dat het kort, krachtig en intens moest zijn. Maar ook dat niet iedereen zal houden van wat ik heb geschreven, want het is geen gemakkelijk boek.

• Het zou toch fantastisch zijn mocht het boek verfilmd worden.  Heb je plannen in die richting?

Haha, als jij de juiste mensen kent, graag. 😉 Hoewel het boek momenteel meedoet in een Engelstalige versie met de jaarlijkse Screencraft wedstrijd voor cinematic books. In de afgelopen jaren heb ik meermaals de halve finale bereikt, en ik hoop dat dit misschien weer mag gebeuren. Dat zou ik erg fijn vinden!

• Welke acteurs zou jij zelf graag casten voor ‘Paniek’?

Pfoe, dat vind ik een erg moeilijke vraag. Als het internationaal zou zijn, dan zou ik Dylan O’Brien nemen voor Jake. Hij is een van mijn favoriete jonge auteurs van het moment, en hij zou die rol denk ik met glans op zich nemen. Hij heeft dat onschuldige in zich waar ik van hou. Voor Willem zou ik dan richting Karl Urban gaan, omdat ik dat een geweldige acteur vind die ook een bijzondere stijl en een karakterkop heeft. Daar hou ik van. Ook Paul Rudd staat dan op mijn lijstje.

• Tja, en dan de onvermijdelijke vraag:  wat voor moois heb je voor de lezer in petto voor in de nabije en verre toekomst?  Al ideeën voor een nieuwe thriller?  En mogen wij daar al iets meer over weten?

Als jeugdauteur ben ik momenteel volop bezig met de vier nieuwe Hamley-boekjes die uitkomen in 2022. Voor zij die dit niet weten: de Hamley-reeks is een kinderboekenreeks voor 7+ lezers die gaat over een zwart katje met magie in zich. Daarnaast is net het vierde deel van de spannende jeugdboekenreeks rond Kraaidorp uitgekomen (De Verdwenen Burcht) en ben ik volop het vijfde en laatste deel aan het afwerken. Dat verschijnt in mei.

Qua thriller heb ik momenteel twee ideeën waar ik aan denk. De muze heeft nog niet beslist welk idee het eerstvolgende zal zijn, maar voorlopig wint een bepaald idee over iemand die iets doet met iemand omdat daar iets gebeurd is. Is dat vaag genoeg? 😉 Zeker! 😊

Het was alweer leuk ‘babbelen’ met jou!  Bedankt voor jouw tijd en hopelijk kom je vlug met nieuw werk waarmee je ons weer op een originele manier verrast!

Bedankt ook alweer voor de fijne vragen!

Anita