Schrijver Jacob Vis reageert op De Diamanten Kogel

Naar aanleiding van het winnen van de Diamanten Kogel door het boek Smeergeld van Nausicaa Marbe maakte ik de opmerking op ons blog of we de jury van deze prijs nog wel serieus moeten nemen als zij een roman verkiezen tot beste spannende boek. Los van het feit of Smeergeld een goed boek is. Een roman die een thrillerprijs wint, riep bij ons de vraag op of een thriller ooit een literatuurprijs zou winnen.
De schrijver Jacob Vis reageerde maandag 29 februari op het desbetreffende artikel. Het was hem niet gelukt om het stuk wat hij kwijt wilde op het blog te krijgen en aan zijn verzoek om het te plaatsen voldoe ik graag.


Even ter introductie wie Jacob Vis is:

Jacob Vis toen hij de Diamanten Kogel won

Jacob Vis is schrijver sinds 1987. Hij werd bekend als auteur van misdaadromans met een actueel en controversieel maatschappelijk thema. Hij kreeg vijf nominaties voor de Gouden Strop, twee voor de Diamanten Kogel en vorig jaar won hij de prijs voor zijn boek De zwarte duivel .

Hieronder de reactie van de heer Vis, die vorig jaar de prijs won, op ons artikel:

Geachte Redactie, beste Inkie Kroon,
Ik kom nog even terug op jullie reactie op de uitslag van de Diamanten Kogel van dit jaar. Kort gezegd zijn jullie het er absoluut niet mee eens dat een gewone roman, in plaats van een thriller de prijs won, hoewel de jury, zoals altijd, relevante argumenten geeft voor haar keuze. Net zoals de jury het recht en de plicht heeft naar eer en geweten de winnaar te kiezen, zo hebben jullie, als liefhebbers van het genre het recht het niet met die keuze eens te zijn en qualitate qua de plicht daarover te rapporteren.
Welnu, dat gebeurde. Jullie zijn het niet met de keus van de jury eens omdat een gewone roman niet in aanmerking behoort te komen voor een prijs in het thrillergenre. Daar zit iets in.
Met de Gouden Strop hebben we in 1994 en 1995 hetzelfde meegemaakt. Ik was in beide jaren een van de vijf genomineerden en ik had er danig de pest in dat mijn thrillers werden gepasseerd door de romans van Maarten ’t Hart (in 1994) en Tim Krabbe (in 1995) Beide winnaars vonden het eigenlijk maar niks dat ze deze prijs gewonnen hadden en Krabbe schreef me later dat hij voor ‘geen prijs’ geafficheerd wilde zijn als misdaadauteur.
De protesten in thrillerland waren niet van de lucht en van schrik is het bij de Gouden Strop later ook nooit meer gebeurd, als was het met het boek van Johanna Spaey (in 2006) op het nippertje. Maar in 2011, toen de literaire debuutroman van Peter Buwalda genomineerd werd en mijn boek (De Imker) eveneens leek het er even op dat hij door de pers op het schild werd geheven, al schreef de NRC als enige van de landelijke dagbladen keurig dat zijn boek bij alle kwaliteiten niet op deze lijst hoorde en mijn boek hoorde te winnen. (dat gebeurde niet)

Niettemin is het gevolg van de strenge scheidslijn tussen thrillers en literaire romans dat die ook in de prijzen doorwerkt. Het is ondenkbaar dat een thriller in een van de lage landen de ECI, de Libris of de Gouden Uil gaat winnen. Het is zelfs zo, dat een gewone roman van een thrillerauteur ‘besmet’ is, zoals ik merkte toen mijn historische roman Tandem bij de jury van de Libris-prijs belandde. De jury schreef dat ze het boek met ‘geweldig plezier’ gelezen hadden, maar ja, een nominatie zat er niet in, want de auteur is bekend als thrillerschrijver, een verdachte diersoort in het land van de hoge literatuur.
Een van de mooie dingen van de Diamanten Kogel is dat daar het kunstmatige onderscheid tussen thrillers en andere romans niet bestaat. Elke goed geschreven, spannende roman met een sterke plot komt in aanmerking voor de prijs. Laten we dus blij zijn met een jury die dat taboe doorbrak. En neem van mij aan dat de jury uitermate competent is. Ik schrijf dat niet omdat ik vorig jaar zelf die prijs won, maar omdat ik weet hoe serieus en vakkundig er naar alle ingezonden boeken wordt gekeken. Bij de Gouden Strop wisselt de jury elk jaar van samenstelling. De voorzitter is een coryfee die geen bal verstand hoeft te hebben van thrillers, maar wel in staat is een mooi praatje te houden bij de uitreiking. De jury van de Diamanten Kogel bestaat sinds jaar en dag uit dezelfde vakmensen en de voorzitter is een veellezer die bijvoorbeeld vorig jaar 85 van de 117 inzendingen had gelezen. Hij is ook hoofdredacteur van het enige Nederlandstalige literaire tijdschrift dat poëzie, literaire romans en misdaadromans gelijke kansen en evenveel aandacht geeft. Kom daar eens om bij de Nederlandse literaire tijdschriften. Ze zien je aankomen met je ‘detectiefje’!
Kortom, ik wil graag jullie mening nuanceren en ik hoop van harte dat jullie de Diamanten Kogel de waardering geven die de prijs verdient. Wie ook de winna(a)r(es) ook moge zijn.