De IJzeren wagen van Stein Riverton.

 

Ik lees geregeld klassiekers, maar tot op heden was daar nog nooit een Noorse klassieker bij. Met De IJzeren wagen, een heuse Nordic Noir uit 1909, komt daar nu verandering in:

De ik-persoon en verteller van het verhaal brengt zijn vakantie door op een idyllisch Noors eilandje. Het lieve en rustige plaatje dat in het begin van het boek wordt geschetst wordt echter verstoord door de vondst van een vermoorde man. De verteller blijkt de laatste te zijn die het slachtoffer in levende lijve aantrof, en als inspecteur Asbjørn Krag ten tonele verschijnt wil hij niets liever dan er alles over te weten komen. Hij zoekt de de inspecteur geregeld op tijdens zijn werkzaamheden en ook de inspecteur gaat steeds vaker te rade bij de verteller. Langzaamaan raakt de verteller meer en meer geobsedeerd door het hele gebeuren.

‘Ik lag met zinderende zenuwen achterover in bed naar het verhaal van de detective te luisteren.’

Dit boek kan met recht gezien worden als een misdaad-roman of een detective. De opbouw is langzaam en er is veel aandacht voor beschrijvingen van de omgeving en de gemoedstoestand van de personages. Stein Riverton heeft een prettige manier van schrijven, boeiend met veel oog voor sfeer. Het bracht dat lome zomer gevoel waarmee het boek start perfect op mij als lezer over en liet dat heel langzaam verglijden in de kilte en de Noorse donkerte van de herfst. De cover past dan ook uitermate goed bij de sfeer van het verhaal.

Voor mij was het geen verrassing wie de moordenaar bleek te zijn, sterker nog mijn 1e vermoeden begon al vóórdat ik…, maar dat doet niets af aan het verhaal. En nogmaals, het is een boek uit 1909 en toen was het ongetwijfeld heel vernieuwend en baanbrekend.

Lees daarom ook vooral het mooie nawoord van Mark Cloosterman. Doe dit wel echt erna, het heet ook niet voor niets een nawoord, dus niet voordat je het boek helemáál uit hebt.

Uiteraard moet je de klassiekers koesteren en beleven als tijdsbeeld waarin ze zijn geschreven, en ze niet naar de huidige snelle tijd van nu beoordelen nog ze vergelijken met de auteurs van deze tijd. Thrillerschrijver Jo Nesbø noemde Stein Riverton al eens ‘de grondlegger van de moderne Noorse misdaadroman’ en dat zal hij ongetwijfeld ook zijn. Hij schreef in 30 jaar niet minder dan 98 misdaadromans waarvan De IJzeren wagen de 49e is. Het wordt gezien als zijn grootse meesterwerk.

Ik geef het als misdaad-roman 4 Kraaien.

Karin K.