Vijf kanshebbers op Hebbans debutantenprijs

Hebban maakte vandaag vijf genomineerden bekend die kans maken op de Hebban Thriller Debuutprijs 2015. In oktober wordt de prijs uitgereikt op het Thriller Festival in Zoetermeer, dat hopelijk wat meer bezoekers trekt dan afgelopen jaar. Toen smeekte Sander Verheijen ons hele team nog om bij de uitreiking te gaan zitten, omdat er zo weinig mensen waren.

De jury van de Hebban Thriller Debuutprijs bestaat, evenals de voorgaande twee edities, uit dezelfde tien leden van de Crimezone Club van 10. Heb je overal toch wisselende jury's.. hier al drie jaar op rij hetzelfde. Sander Verheijen houdt graag alles zelf in de hand en met de huidige teamleden, waarvan het overgrote deel volgers zijn ipv trendsetters, heeft hij zelf een dikke vinger in de pap. Maar deze tien medewerkers beoordeelden de 24 inzendingen voor de 2015-editie. Zijn deze 24 inzendingen dan afkomstig van alle debutanten? Worden er zo weinig debuten uitgebracht? Of hebben niet alle uitgeverijen hun debutanten ingezonden? 

De vijf kanshebbers in willekeurige volgorde op een rij:

De nummers van Chantal van Mierlo (Anthos, 2015)

Ze heeft vier jaar gewerkt aan haar thrillerdebuut De nummers. Ze heeft het manuscript zelfs een keer compleet vanaf de eerste pagina herschreven. Maar het resultaat is er dan ook naar, zegt haar uitgever. 'De Ik ben Pelgrim van de Lage Landen', zegt de uitgever. En ook: 'Dit debuut brengt het James Bond-gevoel beangstigend dichtbij.' Centraal in het boek van Chantal Van Mierlo staat de vraag: wat als de Europese Unie niet het beste met ons voor lijkt te hebben? Hoofdpersoon in De nummers is Sara. Wanneer zij 's nachts uit een autowrak wordt bevrijd, realiseert ze zich niet meteen dat haar redder daarbij vreemde keuzes maakt. In plaats van haar bij een ziekenhuis af te zetten, neemt de zwijgzame Chris haar mee naar zijn schuilplaats diep in de Belgische Ardennen. Hij verzorgt haar wonden, maar haar houdt haar tegelijkertijd op afstand. Sara zit vol vragen. Waarom verschanst hij zich in de bossen? Is hij op de vlucht? Klopt het dat er andere mensen zijn die ze niet mag zien? Weer thuis in Utrecht heeft ze er moeite mee haar leven op te pakken. Al snel wordt duidelijk dat haar verblijf in de Ardennen nog een nasleep krijgt. Ze wordt geschaduwd.Dat De nummers de vergelijking met Ik ben Pelgrim van Terry Hayes volgens de uitgever glansrijk kan doorstaan, maakt haar nerveus, zei ze eerder in een interview.  'Het is een eer, zo’n vergelijking is een blijk van waardering en dat streelt natuurlijk mijn ego. Maar als je werk wordt vergeleken met een heel goed boek, dan heb je wel aan een bepaalde verwachting te voldoen. Ik moet mijn sporen nog zien te verdienen.'

Te koop van Eva Monte (Crime Compagnie, 2015)

Het thrillerdebuut van het schrijfduo Eva Monté is ontstaan op een bijzondere manier: via brainmerge. Wat dat precies is, weet niemand. Uitgever Ilse Karman van de Crime Compagnie vroeg het koppel om opheldering en kreeg de volgende uitleg. Achter de auteursnaam gaan de twee zussen Alexandra en Victoria Nagelkerke schuil. Karman: 'Zij hebben al brainmergend hun thriller uit de tekstverwerker getoverd en in de praktijk ging dat als volgt: Alexandra zat achter de QWERTY-toetsen, maar de tekst kwam uit hun beider hoofden. Al pratend, formulerend en veel potten thee drinkend ontstond er een spannend verhaal.' Je kunt brainmerge dus zien als een soort breinfusie.

Te koop is een thriller over de penibele huizenmarkt, die nu succesvolle pogingen doet om uit het diepste dal te klimmen. Het verhaal speelt zich af in het recente verleden: 2013, als Nederland nog diep zucht onder de crisis. Er is nauwelijks enige beweging op de woningmarkt. Maar er gloort hoop.... Makelaar Richard Hoek, getrouwd met Marlinde, hanteert onorthodoxe methodes om de huizen van zijn wanhopige en radeloze klanten toch te kunnen slijten. Hoek laat echter een spoor van vernieling na. En daar komt zijn eega pas achter, als het al te laat is. 

Schrijfster Alexandra Nagelkerke werd in 1963 geboren in Amsterdam als oudste van drie dochters. Na het gymnasium studeerde zij eerst een jaar Italiaans aan de UVA, waarna ze overstapte naar het conservatorium in Utrecht, waar zij de studie Klassiek Zang volgde en voltooide. Na de geboorte van haar tweede kind koos zij voor een andere richting om haar kinderen te kunnen zien opgroeien. Zij bouwde een bloeiende zangpraktijk op en ging aan de slag als vertaalster voor Harlequin Holland. Na ruim tien jaar romantische thrillers voor deze uitgever te hebben vertaald, vond ze het tijd om zelf een thriller te schrijven. Zus Victoria kwam in 1969 ter wereld. Ze voltooide de Hbo-opleiding maatschappelijk werk en cultureel werk in Amsterdam. Zij is momenteel werkzaam voor zorgonderneming Welzin Eemland in Amersfoort waar ze de scepter zwaait over 2000 vrijwilligers. Thuis zorgt ze voor haar 15-jarige zoon.

In september 2014 legden de twee de laatste hand aan Te koop. Dat gebeurde in de buurt van een chateau in Neons sur Creuse op het Franse platteland. Aan de keukentafel van een klein vakantiehuisje brainmergden ze dat het een lieve lust was. Een vast onderdeel in hun dagelijkse routine was een flinke glas Kir Royal rond een uur of vijf 's middags.

Ongrijpbaar van Bianca Nederlof (LetterRijn, 2014)

Ten tijde van de verschijning was Ongrijpbaar van Bianca Nederlof al uiterst actueel en dat is het eigenlijk nog steeds. Gouda leefde vorig jaar met spanning toe naar de landelijke intocht van Sinterklaas. Men was niet zozeer bevreesd om eventuele negatieve opmerkingen in het grote boek van de goedheiligman, nee de zorg zat meer in de vraag of voor- en tegenstanders van Zwarte Piet elkaar in de haren zouden vliegen. Uiteindelijk werden in totaal 90 mensen uit beide groepen gearresteerd. Maar de zwartepietendiscussie is nog steeds niet verstomd. Deze maand bekijkt het VN-comité tegen racisme (CERD) of dit eeuwenoude fenomeen in strijd is met internationale verdragen. 

Debutant Nederlof grijpt de commotie rond Zwarte Piet dankbaar aan om haar eigen spannende verhaal te vertellen. In haar boek gaat het bij de intocht van de goedheiligman flink mis: er verdwijnt een kind. Het is de driejarige Nick, zoontje van Silvia de Groot en haar man David. Het zat haar al helemaal niet lekker, maar Silvia liet zich toch overhalen om samen met Nick en schoonzus Maura, naar de intocht te gaan. Had ze nou maar naar haar knagende onderbuik gevoel geluisterd… Silvia is in alle staten en wordt gek van ongerustheid. Terwijl het politie de zaak onderzoekt, gaat ze ook zelf op zoek. Ze is vastberaden om haar zoon terug te vinden, wat ze daar ook voor moet doen. De zoektocht naar Nick voert haar terug naar haar verleden. Een verleden dat ze voorgoed achter zich had willen laten.

Bianca Nederlof (1980) schrijft korte verhalen en minithrillers. Na de basisschool ging Nederlof naar het atheneum. Met haar diploma op zak vertrok ze op haar achttiende naar Australië en Nieuw-Zeeland, waar ze uiteenlopende baantjes had, een wombatbaby voerde, een parachutesprong maakte en met dolfijnen zwom. Na enkele studies besloot ze de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening te gaan doen. In 2007 kwam ze te werken bij de gehandicaptenorganisatie waar ze nu nog steeds werkt. 

Nederlof heeft vijf kinderboeken op haar naam staan. De thriller Ongrijpbaar vond onderdak bij uitgeverij LetterRijn. Daarnaast werkt ze sinds 2010 als freelanceredacteur. Ongrijpbaar is bij de jury van de Schaduwprijs (voor beste spannende debuut) niet onopgemerkt gebleven: het belandde op de shortlist. 'Een mooi en rustig geschreven verhaal', aldus de jury, 'goed opgebouwd, met een ontwikkeling in het heden en een verhaallijn in het verleden, waarin de intrige laagje voor laagje duidelijk wordt. De diepgang van de personages is goed gedoseerd. Het plot is knap in elkaar gezet en kent plotwendingen die langzaam steeds verder worden uitgewerkt. Een belofte voor de toekomst!' 

Tunis van René van Rijckevorsel (Tomas Ross Crime/Cargo, 2014)

Op 27 februari 1991 werd de Nederlandse diplomaat Robert Jan Akkerman voor de deur van zijn Tunesische villa vermoord. Vanuit een auto werd de eerste secretaris van de ambassade met automatische wapens onder vuur genomen. Hij overleed op weg naar het ziekenhuis. De moord, die nooit is opgehelderd, vormde de basis van het thrillerdebuut Tunis van Elsevier-journalist René van Rijckevorsel (1961). Zijn boek is na Versleuteld van Gouden Strop- en Schaduwprijswinnaar Donald Nolet en De man in het midden van Bart-Jan Kazemier het derde thrillerdebuut dat bij de imprint Tomas Ross Crime verschijnt. De drievoudige Stropwinnaar heeft zich als 'editor at large' uitvoerig met de totstandkoming van Tunis bemoeid. Van Rijckevorsel noemt Tomas Ross in zijn dankwoord dan ook 'de grote regisseur'.

Van Rijckevorsel is sinds 2001 plaatsvervangend hoofdredacteur van het tijdschrift Elsevier. Hij werkt al sinds medio jaren negentig voor het weekblad. Zo was hij chef van de redactie Buitenland, correspondent in Zuidelijk Afrika en chef van de redactie Nederland. In de jaren daarvoor werkte hij onder meer als freelance journalist, was hij correspondent in Tunesië. Dat was in de jaren dat zijn vrouw Roelien als diplomaat in dit Noord-Afrikaanse land gestationeerd was en de diplomatieke gemeenschap werd opgeschrikt door een moord op Akkerman, die in een hoger ambt zou worden benoemd. 'Er was destijds nauwelijks aandacht voor de moord', zei Van Rijckevorsel in een interview. 'Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft ook weinig gedaan om de waarheid te achterhalen. De diplomaat was homoseksueel en het ministerie was misschien te voorzichtig om daarmee te koop te lopen. Het wil liever geen inkijkjes geven in het veelgeroemde rustieke leven van diplomaten.'

In Tunis schrijft Van Rijckevorsel over de journaliste Fiona Duijnwyck, die begin jaren negentig als diplomaat in Tunis gestationeerd was. Op de laatste dag van de Golfoorlog wordt daar de 40-jarige topdiplomaat Jan Willem Bouman doodgeschoten. Ruim twintig jaar na de moord krijgt Duijnwyck een telefoontje van de Tunesische oud-minister Abdallah Ben Yaya met een tip over de moord. Hij belt niet vanuit Tunesië, maar vanuit een uitzetcentrum voor asielzoekers in Ter Apel. Wanneer Duijnwyck hem bezoekt, wordt Ben Yaya vermoord en zij beschoten. Ze besluit terug te gaan naar Tunesië om de zaak tot op de bodem uit te zoeken.

Van Rijckevorsel won dit jaar met zijn eersteling de Schaduwprijs. De jury: 'Feit en fictie worden in Tunisvakkundig verwerkt tot een sterk in elkaar stekend verhaal, geschreven in een mooie volwassen stijl. Een gelaagd boek met goed uitgewerkte karakters, subtiele wendingen en een sterk plot, wat Tunis tot een ware pageturner maakt.'

De onderkant van sneeuw van Ilse Ruijters (The House of Books, 2014)

Mocht Ilse Ruijters naast de Thriller Debuutprijs grijpen, haar eerste onderscheiding dit jaar heeft ze al een paar maandjes op zak. Op 18 juni werd ze tot de Flevolandse Zakenvrouw van het Jaar gekozen. De Almeerse thrillerschrijfster vertelde in haar praatje, de pitch, hoe haar ondernemerschap haar de afgelopen jaren de mogelijkheid gaf om ruimte te creëren voor haar passie, een boek schrijven.

Ruijters' debuut, de psychologische thriller De onderkant van sneeuw, verscheen in september 2014 bij The House of Books. De thriller vertelt het verhaal van Irene die ruim een jaar geleden de driejarige Maja doodreed. Irene dreigt kopje onder te gaan in een immens schuldcomplex en lijkt zichzelf gek te maken; of doet iemand anders dat?

De schrijfster heeft twee jaar gewerkt aan De onderkant van sneeuw. 'Een enorm intensieve periode waarin ik echt samenleefde met mijn personages', vertelt ze in een interview. 'Terwijl mijn vriendinnen naar feestjes gingen, zat ik achter mijn laptop. Op een gegeven moment zat ik zo in mijn boek dat ik er psychisch last van kreeg. Ik ging dingen zien die er niet waren en werd paranoïde. Mijn beste vriend heeft toen aan de bel getrokken. Eng en zwaar natuurlijk, maar tegelijkertijd verslavend lekker. Je bent namelijk even jezelf niet meer.' Ruijters zegt verder dat de woorden van dichteres Tjitske Jansen en de zinnen en verhalen van schrijfster Franca Treur haar diep kunnen ontroeren. 'Qua plotvorming kijk ik op tegen Marion Pauw.' 

Op een zesde boek kan het publiek stemmen. Maar die mag maar uit vijf voorgestelde boeken kiezen, dus hoeveel vrije keuze dat dan is????

We zijn natuurlijk met zijn allen nu al in grote spanning wie het dit jaar zal winnen. Vorig jaar won Bronja Hofschlag met De dode kamer. Geef toe, dat wist u al niet meer he? De prijs van beste debutant heeft niet veel geholpen aan de verkoop, want het boek zag men nooit in de CPNB lijst van 60 best verkochte boeken verschijnen. Maar het is altijd leuk een beeldje cq sculptuur in je kast te mogen zetten. Denk ik dan maar. De Gouden Strop heeft al geen invloed op de verkoopcijfers, dus laat staan de Hebban Debuutprijs. Maar god, het is voor velen een leuk feestje, alhoewel het beter ook op uitnodiging kan gaan zoals de Gouden strop. Vorig jaar was het echt sneu hoe weinig kraampjes in de grote hal stonden. Mensen stonden boven maar te wachten tot ze iets konden gaan zien. Dus kom op in oktober naar het Thrillerfestival in Zoetermeer...

Bron: Hebban