dinsdag 18 augustus 2015

De kleine gevangene - Lise Kristensen

Corina Nieuwenhuis en Karin Meinen lazen samen ‘De kleine gevangene’ van Lise Kristensen. Hieronder lees je wat ze van dit boek vonden.

Lise Kristensen werd in 1934 geboren op Java. Na de oorlog studeerde ze in Noorwegen, Duitsland en Engeland, waarna ze begon met schilderen. Haar werk werd in vele landen tentoongesteld. Nu woont Lise met haar echtgenoot in Spanje. Het duurde meer dan vijftig jaar voordat ze haar ervaringen op schrift kon stellen.

Karin: Naast thrillers lees ik ook erg graag eens een ander genre. Het thema oorlog is favoriet. Hoe leuk is het dan om samen met Corina een boek te mogen lezen en hier samen een stukje over te schrijven! 
De cover spreekt me direct aan en ik lees dat de schrijfster er 50 jaar over gedaan heeft voordat ze haar ervaringen op schrift kon stellen. Waargebeurd dus, mijn nieuwsgierigheid is gewekt.

We hadden de hele dag honger, echt de hele tijd, maar we bedelden en scharrelden en pikten wat en we verzamelden wat vliegen en muizen om net dat levensreddende beetje extra voedsel te bemachtigen.

Het verhaal:

Het waargebeurde overlevingsverhaal van een klein meisje in een Japans krijgsgevangenkamp op Java tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Java, 1942. De achtjarige Lise leidt een idyllisch leventje. Totdat Java wordt bezet door de Japanners en alle Europeanen gevangen worden gezet. Twee jaar lang verblijft Lise met haar moeder, haar jongere zusje Karin en haar babybroertje Lasse onder de meest erbarmelijke omstandigheden in een Jappenkamp. Lise bedenkt allerlei manieren om haar familie te beschermen en voor uithongering en gruwelijke wreedheden te behoeden. Haar uithoudingsvermogen en haar wil om te overleven blijken sterker dan het sterkste prikkeldraad.

Corina: Je wordt meegenomen door het leven van Lissemore. Ze woont in Soerabaja en heeft een onbezorgd en luxe leventje. Langzaam merkt ze dat haar vriendinnetjes uit de buurt verdwijnen, maar waar ze heen zijn, wil niemand haar vertellen. Op een dag zijn er opeens allemaal Japanse soldaten en wordt ze uiteindelijk samen met haar moeder, zusje en babybroertje meegenomen naar een kamp. Haar vader was al eerder meegenomen dus ze hadden tassen klaar staan die later van grote waarde bleken te zijn.  Lissemore bedenkt al snel allerlei manieren om het haar en haar familie iets makkelijker te maken en van het broodnodige extra eten te voorzien. Vastberaden en met gevaar voor extreme straffen helpt ze haar moeder, zusje en broertje waar ze kan.  Ze overleven allemaal het kamp, maar hebben voor altijd een knauw.

Karin: Lise is een meisje wat eerst een fantastisch zorgeloos leventje leidt met haar familie op Soerabaja. Het verhaal neemt een afschuwelijke wending wanneer het meisje samen met haar moeder, zusje Karin en broertje Lasse wordt gevangengenomen en in meerdere Jappenkampen moet zien te overleven. Tijdens het lezen zie ik alles heel duidelijk voor me. Er wordt wat betreft de gruwelijkheden niet in detail overgegaan maar het is je als lezer heel duidelijk hoe erbarmelijk en keihard deze omstandigheden geweest moeten zijn. Toch brengt het boek, mede door de schrijfstijl en deze manier van het vertellen van het verhaal, niet de emotie in mij los die ik ervan verwacht zou hebben.

Corina: De schrijfster schrijft het verhaal in de ‘ik-vorm’ alsof ze nog 8 is en in Java woont, eerst thuis en later in de kampen. Dit is af en toe lastig en ietwat kinderlijk. Het is ook echt een soort vertel-vorm met veel ‘ik herinner me nog....’. Heel prettig lezen vond ik dat niet en het haalde de emotie een beetje uit het verhaal. Toch wilde ik doorlezen, want de Jappenkampen lijken wel een beetje een vergeten stukje Tweede Wereldoorlog terwijl er toch gruwelijke dingen zijn gebeurd. Die gruwelijkheden komen wel goed naar voren en ik heb daar best naar van gedroomd. Lissemore beschrijft het niet alles tot in detail, maar je ‘weet’ ze toch. Vooral de ontberingen in het laatste kamp en de angst na de bevrijding voor de plaatselijke bevolking vond ik goed beschreven. De angst om haar moeder. Het schuldgevoel over een niet gedeeld koekje. De jaloezie..... Pakkend geschreven en voelbaar.

Karin: Het verhaal wordt verteld vanuit het tienjarige meisje Lise en is geschreven in de ik-vorm. Ik moet echt even wennen aan deze schrijfstijl. De verhaalvertelling komt aan de ene kant soms wat kinderlijk op me over maar is zeker ook met een volwassen insteek geschreven. Echt verwarrend is dit niet maar soms leest het net niet helemaal logisch. Toch pakt het verhaal gelijk.

Corina: De nasleep van de oorlog was een beetje langdradig (in mijn ogen) en deed een klein beetje afbreuk aan het boek. Desondanks geeft het ook wel goed weer hoe stom bureaucratisch alles toch nog werkte en het jaren kon duren voor je dat kreeg waar je recht op had. Ik wil natuurlijk niet teveel weggeven, maar ik vond het stuitend om te lezen dat de Japanners tot op de dag van vandaag amper verantwoording hebben genomen voor hun rol in de Tweede Wereldoorlog. Dáár snap ik dus niets van!

Karin: Het einde van het boek hield me wat minder in zijn ban maar wist dan weer wel allerlei gevoelens bij me op te roepen net als het nawoord. Ik zal hier niet over uitweiden daar ik het zonde vind hierover iets te verklappen.

Conclusie:

Karin: Een heftig, pakkend verhaal. Een verhaal wat je meeneemt naar een hele andere wereld. Voor mij een dikke 3,5 ster.

Corina: Ondanks de schrijfstijl een pakkend verhaal over een dapper meisje dat alleen maar wil dat ze het samen redden. 3,5 ster




Koop bij bol.com

Geen opmerkingen:

Een reactie posten