"De laatste rituelen"- Hannah Kent

Het verhaal “De laatste rituelen” van de Australische schrijfster Hannah Kent is gebaseerd op een ware gebeurtenis, die zich in de jaren 1828 en 1829 afspeelde op IJsland.
In maart 1828 werden op de hoeve Illugastadir op IJsland twee mannen vermoord. Natan Ketilsson en Pétur Jónsson werden met messteken en slagen van een hamer omgebracht. Drie personen werden door de plaatselijke districtscommissaris Björn Blöndal voor het gerecht gebracht en alle drie tot in hoogste instantie ter dood veroordeeld. Het vonnis moest worden voltrokken door onthoofding met een enkele bijlslag.
Men had op IJsland –vermoedelijk door gebrek aan criminaliteit maar misschien wel door ver doorgevoerde bezuinigingsdrift- destijds geen gevangenis. De veroordeelde Agnes Magnúsdóttir werd op bevel van Blöndal in afwachting van haar terechtstelling ondergebracht op de hoeve Kornsa, alwaar Jon en Margret met hun dochters Steina en Lauga wonen. 

Margret voelt zich in het begin hoogst onveilig met de moordenares Agnes in huis. Gaandeweg begint de aanvankelijk zwijgzame Agnes haar verhaal te vertellen, daarin zeer gesteund door de hulpdominee Thorvardur Jónsson (Tóti) die zich op verzoek van de districtscommissaris over het zielenleven van Agnes heeft ontfermd.

Allengs ontstaat er een vertrouwensband tussen Agnes en haar omgeving. En dan blijkt dat niet alles is wat het lijkt te zijn.
Het boek is geschreven in helder en krachtig proza dat mooie sfeerbeelden bij de lezer oproept. Lange tijd gaat het over het kleinschalige en verstikkende leven in het oude IJsland, wat aan de lezer wel het nodige uithoudingsvermogen vraagt omdat het duister is in welke richting het verhaal zich zal ontwikkelen. Aan het eind leidt de plot tot een verrassende en ontroerende wending, waardoor de volhouder ruimschoots wordt beloond.

Taalkundig klopt het allemaal, alleen het tweemaal gebruikte woord “knicksje” doet even de wenkbrauwen fronsen. Het betekent een lichte kniebuiging uit beleefdheid, een reverence. Het vaak terugkerende woord “badstofa” is een plaatselijke benaming voor een van de vertrekken van een hoeve.
Het boek is zeker geen thriller in de traditionele zin des woords, maar kent wel een zij het diep verborgen onderhuidse spanning.

Een bijzonder en niet alledaags verhaal dat het lezen zeker waard is. Drie welverdiende sterren, maar eigenlijk louter omdat het niet zozeer mijn genre is. Anders waren het er vier geweest.

Charles