"De Zwarte Duivel" - Jacob Vis

Titel: De Zwarte Duivel
Auteur: Jacob Vis
Uitgever: Uitgeverij Ellessy
Verschenen: 2014
Uitgave: Paperback
Aantal pagina’s: 425
ISBN: 9789086602469
Genre: Thriller


Samenvatting:

In 1913 raken de houtskoolbranders Gerrit en Benjamin Jonker en hun jongste zus Geertje ongewild betrokken bij de gebeurtenissen in het Ronde Huis op de hei bij Nunspeet, eigendom van landheer Frank van Vliet, alias De Zwarte Duivel, die buitensporige orgieën regelt voor hoge, adellijke gasten.

Honderd jaar later vinden wandelaars bij de resten van het Ronde Huis het onthoofde lijk van een jonge vrouw. Het moordonderzoek brengt commissaris Ben van Arkel en inspecteur Jan Huisman in de gesloten kringen van de Oekraïense maffia waar de geschiedenis van het Ronde Huis een even onverwachts, als gruwelijk vervolg krijgt.


Schrijver:

Jacob Vis (1940) is het pseudoniem van Job Vis. Vis werd geboren in Haarlem. Hij werkte vanaf 1962 voor Staatsbosbeheer, onderbroken door een opleiding van twee jaar op het gebied van de bosbouw. Dertig jaar was hij districtshoofd van de Flevopolder.
Vis was tot eind 1999 secretaris van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs. Vijf van zijn titels werden genomineerd voor de Gouden Strop.

Jacob Vis schrijft ‘fictie’. Hij is betrokken bij actuele maatschappelijke ontwikkelingen en in zijn boeken zijn altijd actuele thema’s verwerkt. Vaak terugkerende hoofdpersoon is inspecteur Ben van Arkel van de politie IJsselmonde.


Mijn mening:

Een aantal jaar geleden raakte ik gefascineerd door “het Ronde Huis”. De wildste verhalen doen de ronde over de verschrikkingen die gebeurd zouden zijn in en rond dit huis. Intriges, complotten, seksueel misbruik van zeer jonge kinderen door hooggeplaatste Nederlanders en zelfs rituele offers van kinderen aan Germaanse goden, het is nogal wat. En dat allemaal in de bossen van mijn eigen dorp, Nunspeet.

Vanwege deze fascinatie was ik dan ook erg blij dat ik het boek “de Zwarte Duivel” al voor de verschijningsdatum mocht lezen om te recenseren. Dank aan Ellessy Crime en Jacob Vis, die mij deze mogelijkheid gaven.


Op de cover is een duister en luguber beeld te zien. Een soort offer, met daarop de lichamen van twee vrouwen. Boven het offer uit torent een figuur, half man, half os of iets dergelijks. Het is een schilderij genaamd “Het offer”, in 1882 gemaakt door Felicien Rops. De cover schept een verwachting voor de rest van het boek. Ik verwachtte een duister verhaal, en dat werd het ook. Het beeld deed me denken aan rituele slachtingen of offers, waar volgens de legende ook sprake van was in het Ronde Huis. In het boek gebeuren vreselijke dingen, maar rituele slachtingen ter ere van Germaanse goden vond ik echter niet terug.

De titel is duidelijk te linken aan het verhaal. De landeigenaar, Frank van Vliet, wordt door de Nunspeters De Zwarte Duivel genoemd, omdat hij vaak gekleed in een zwarte mantel op zijn zwarte hengst door de bossen rijdt. Een duidelijke link ook naar de overlevering. Ik kende het verhaal van het Ronde Huis al en ben van mening dat de schrijver zich goed heeft gehouden aan de verhalen die al jaren de ronde doen. Helemaal zeker weten wat er zich in dit huis afgespeeld heeft, zullen we waarschijnlijk nooit. Maar dit verhaal, zoals opgeschreven door Jacob Vis, zo zou het gegaan kunnen zijn.


Het verhaal speelt afwisselend in 1913 en in 2013. Dit wordt boven elk hoofdstuk aangegeven, dus verwarrend is het niet. Er zijn dus twee verhaallijnen, waarvan vanaf het begin wel duidelijk is dat ze op de een of andere manier met elkaar te maken hebben. Het verhaal wordt uit perspectief van wisselende personen geschreven. De lezer krijgt zo een goed beeld vanuit verschillende gezichtspunten. De ik-persoon in het verhaal is Jan Huisman, de inspecteur die belast wordt met het moordonderzoek.

De broers Gerrit en Benjamin Jonker zijn boeren en werken zoals veel zelfstandige boeren in de winter in het bos. Veel boeren waren arbeiders in dienst van landeigenaar Frank van Vliet, maar de broers Jonker werken zelfstandig. Hun zus Geertje werkt als dienstmeisje in het Ronde Huis. De huishouding wordt daar bestierd door de halfzus van de landeigenaar, Francien. In het huis komen regelmatig hooggeplaatste gasten, waaronder prins Frederik. Frank van Vliet zorgt er altijd voor dat er jonge meisjes beschikbaar zijn om de gasten (en hemzelf) te plezieren. Francien keurt dit af, maar onderneemt niets tegen haar broer.

Soms, in de eenzaamheid van haar kamer, verwenste ze haar lafheid. Ze liet het allemaal gebeuren: seks met piepjonge kinderen onder hetzelfde dak waar zij de huishouding voerde.

Ook Geertje moet het lot van deze meisjes ondergaan en wordt de favoriet van de prins. Wanneer er een belangrijke conferentie met veel belangrijke Duitse mensen en zelfs de Duitse keizer wordt georganiseerd, moeten er 20 meisjes en jongens geronseld worden ter ontspanning van deze heren. Onder het mom van een naai-atelier worden kinderen uit het weeshuis misbruikt door de gasten. Bij verzet van deze kinderen worden ze bedreigd met de dood. Men zegt dat Nederland het aan deze conferentie te danken heeft dat het neutraal kon blijven in de daaropvolgende 1e Wereldoorlog. Tijdens deze seksuele escapades van hooggeplaatste gasten, maakten Frank van Vliet stiekem filmopnames. Op deze manier was hij er zeker van, dat niemand uit de school zou klappen over de gebeurtenissen in zijn huis.


Een eeuw later, in 2013, wordt er in het Zandebos in Nunspeet het lichaam gevonden van een onthoofde vrouw. Jan Huisman en Ben van Arkel leiden het onderzoek naar deze moord. Wat is er gebeurd? En is het toeval dat het lijk vlakbij de plek waar het Ronde Huis gestaan heeft, is gevonden? Al snel rijzen er verdenkingen tegen bepaalde personen en het onderzoek leidt Jan en Ben naar de Oekraïense maffia.

Een gek die het verleden laat herleven.

Wat hebben de praktijken van 100 jaar geleden en deze moord met elkaar te maken? Wat is de rol van Gerrit Jonker en Francien in de afloop van de verschrikkingen in 1913? Hoe loopt het af met Geertje? En lukt het de politie om de moordenaars te stoppen?

De hoofdpersonen zijn goed uitgewerkt. Je krijgt het gevoel dat je de familie Jonker echt leert kennen. Frank van Vliet blijft mysterieus, maar dat hoort ook bij hem. Ook de personen uit het heden krijgen diepte door de beschrijvingen die gegeven worden.


Het boek is niet heel gemakkelijk om te lezen. Er komen veel personages in voor en soms zijn de zinnen lang. Een boek waar je je aandacht bij moet houden. Het blijft echter spannend hoe een en ander afloopt, zowel het verhaal in 1913 als het moordonderzoek in het heden. Het is een bizar verhaal, maar gebaseerd op de legende van het Ronde Huis en dus wel geloofwaardig. Als de legende waarheid bevat, zou het gegaan kunnen zijn zoals hier beschreven.

Het boek bevat niet echt een spannend plot, de spanning zit eigenlijk door het hele boek verweven. Elke keer krijg je weer een stukje informatie erbij. De uiteindelijke afloop is bizar en ongelooflijk, maar gezien in het licht van de rest van het verhaal, wel geloofwaardig.

In het boek wordt verwezen naar personen en gebeurtenissen uit een vorig boek van de schrijver. Het is echter zeer goed als zelfstandig boek te lezen.

Conclusie: een goede thriller, berust op de legende van het Ronde Huis, met intriges, complotten, moord en een vleugje romantiek. Luguber en bizar. Een zondags fietstochtje door ons Zandebos zal voortaan een andere lading hebben… ****

Monique Dijkgraaf