Verdronken land van Rudy Morren

 

De mens is een wolf voor de andere

Knack Hercule Poirot Prijswinnaar 2020 Rudy Morren sluit 2021 af met een nieuw boek: ‘Verdronken land’.

Opnieuw opteert hij voor een eenvoudige cover, helemaal in lijn met de cover van ‘Sneeuwspoor’.  Later in het boek blijkt dat deze cover vol dramatiek en symboliek zit.

‘Verdronken land’ ontwikkelt in vier delen die elk een kleur krijgen: groen, zwart, rood en wit.  Het boek start in 2016, gaat daarna over 1996 naar 1976 en nog verder terug in de tijd naar 1956 om te eindigen in 2016.

Het begin doet al meteen de wenkbrauwen fronsen.  Maartje (8 jaar) kijkt uit over het water dat ze associeert met de dood; haar mama liegt; het meisje heeft geheimen en één vast voornemen: ‘En dood moet hij.’.

Hendrik De Vuyst is burgemeester van Oud en Nieuw Polder en is vastbesloten ‘met de laarzen aan’ te sterven.  Tijdens de viering van zijn 72^ste verjaardag verdwijnt kleindochter Maartje.  Hendrik sommeert dat Robbe Mortier op het onderzoek wordt gezet.  Niet veel later wordt Hendrik vermoord teruggevonden.  Een oude foto van vier vrienden in de polder bij het water zal van cruciaal belang blijken in het onderzoek.

Wat volgt is een verhaal dat naar de keel grijpt.  Deel na deel, steeds verder terug in de tijd, graaft de auteur in de geschiedenis van de personages met Hendrik De Vuyst in de hoofdrol.  Hij en zijn vrienden groeiden op in een instelling geleid door broeders, Verdronken Land.  Het was de hel: misbruik was schering en inslag; jongentjes verdwenen zonder dat ooit nog iets van hen werd vernomen.  Geen ontsnappen mogelijk, de klei liet hen niet los.  Diep verzonken in die polderklei klopt een pijnlijke geschiedenis als een etterende zweer die op openbarsten staat.

Hendrik is de belichaming van de politicus die decennialang de scepter zwaait in een dorp zonder daarbij enige vorm van tegenspraak te dulden.  Niet wars van corruptie, chantage, ja zelfs moord om zijn positie te behouden. De politie heeft hij onder de knot.  Hendrik is autoritair, vernederend, bot, zelfzuchtig, ziek. 

Het plot is goed gestructureerd en heel geloofwaardig. Het verhaal is bij momenten zo realistisch dat het pijn doet.  ‘Verdronken land’ vergt soms heel wat van de lezer: de door de personages ervaren pijn laat niet onberoerd.

Het decor is eveneens waarheidsgetrouw aanwezig.  Het polderland, de desolate weidse omgeving, de kleigrond waarin je diep wegzakt, de geîsoleerde woningen, de mist die het zicht en de adem ontneemt.  Het is een decor dat op de rand brengt en waar de grens tussen hallucinatie en realiteit soms heel dun is.

De schrijfstijl van Rudy Morren is direct en indringend.  Geen omfloerste woorden, maar woorden ‘puntig als glasscherven’.  De toon is onheilspellend. Morrens personages zitten in zijn pen die beweegt op hun karakter: de ene brutaal, autoritair en bot, een andere onderdanig, in zichzelf verbijtend en teleurgesteld; een klein meisje, veel te wijs voor haar leeftijd, hoort, ziet en ondergaat wat een  mens, en al zeker niet een jong kind, ooit zou mogen ervaren.  Alle personages staan er: zij zijn levensecht en geloofwaardig.  Gedetailleerde en treffende beelden doen vergeten dat je aan het lezen bent: je bent echt in de polder!  Ook het verschil in tijdsgeest wordt perfect en ongekunsteld overgebracht op de lezer (op een gegeven moment wordt zestig jaar teruggegaan in de tijd!).  Gruwelijke woordspelingen zijn én typisch Rudy Morren én bezorgen koude rillingen. 

‘Verdronken land’ brengt een tragedie met diepe wortels in de polderklei.  Het is een boek over pijn, misbruik, pedofilie, koelbloedige moord, chantage en corruptie; over ongecontroleerde zelfzucht en ziekelijk verlangen.  Een sterk plot levert een goed doordachte thriller waarin elk element, hoe klein ook, zin heeft.  In ‘Verdronken land’ wint de lelijkheid het van wat goed, beloftevol en mooi is: het is een verhaal met enkel verliezers dat blijft nazinderen.

 4,5 kraaien

Anita