Linda Jansma - Schuilplaats

Als je met de veerboot naar Ameland gaat is de afvaart in het Friese plaatsje Holwerd. Het plaatsje zelve maakt nauwelijks indruk maar staat na het lezen van “Schuilplaats” van Linda Jansma prominent op het netvlies, en niet alleen als de geboorteplaats van Linda’s vader.

Het indringende verhaal gaat over het echtpaar Han en Mayke Goslinga, dat samen met maar liefst zes pleegkinderen in Holwerd een boerderij bewoont. Han is hoofd van de plaatselijke basisschool, Mayke heeft haar handen vol aan het draaiend houden van het complexe huishouden en de beestenboel van de boerderij die overigens niet in agrarisch gebruik is. Hun twee eigen kinderen zijn volwassen en het huis uit. De zorg voor pleegkinderen is voor Han en Mayke een tweede natuur, en zij twijfelen dan ook geen moment als Suzanna van Bureau Jeugdzorg hun vraagt drie kinderen met onmiddellijke ingang in crisisopvang te nemen. De zusjes Nikki, Nadine en Noëlle en hun twee broertjes (die elders worden geplaatst) zijn aan de ouderlijke macht onttrokken omdat zij stelselmatig blijken te worden mishandeld.

Het gedrag van de veertienjarige Nikki is mysterieus. Zij kijkt met een zeer donkere blik de wereld in, spreekt geen woord, en is zeer beschermend ten opzichte van haar twee veel jongere zusjes. Op een bijzondere manier maakt zij een volwassen indruk voor haar leeftijd.

Mayke heeft vier jaren geleden een traumatische gebeurtenis meegemaakt. Lieuwe Posthumus, de man die daarbij betrokken was, duikt plotseling weer op in het dorp en volgt Mayke op hinderlijke wijze. Zij spreekt hem in het openbaar daarop aan in krachtige bewoordingen die zich later tegen haar dreigen te keren.

Een tweede verhaallijn speelt zich af in de gevangenis en draait om de bajesklant Mus. Hij wordt geïntimideerd door de ook vastzittende crimineel Roy, die Mus dwingt tot het verrichten van een klus tijdens zijn proefverlof die verstrekkende gevolgen zal hebben. 

Al snel ontstaat bij de lezer een onderhuidse spanning die de vraag oproept wanneer zich drama’s gaan afspelen. En die komen ook, maar blijven voorbehouden aan de lezer van het boek.

Het wel en wee in het gezin Goslinga met de vele pleegkinderen worden op fraaie beeldende wijze beschreven. De lezer waant zich voortdurend ter plekke en ontwikkelt heel snel een diep respect voor de pleegouders Han en Mayke, die een hartelijk en warm nest voor de kinderen hebben geschapen en problemen op verantwoorde wijze aanpakken. Deze mensen hebben geen hart van goud maar van platina, dacht ik op een gegeven moment. Niet alleen de sfeertekeningen zijn treffend, dat geldt ook voor de personages die levensecht worden neergezet.

De spanning stijgt in een rustig maar aangenaam tempo waarna aan het eind van het verhaal niet alleen de twee verhaallijnen bij elkaar komen en vele bij de lezer opgeroepen vragen worden beantwoord, maar ook enkele fors aangezette slotscènes komen. Die laatste hadden wat minder geweld kunnen bevatten, maar zij passen naadloos in het verhaal.

“Schuilplaats” is een prachtig boek waarin Han en Mayke diepe indruk maken met hun inzet, en de dramatische gebeurtenissen borg staan voor een flinke dosis spanning.

Linda Jansma heeft een fraaie prestatie geleverd met het schrijven van dit zeer lezenswaardige boek! 

Charles